काठमाडौं– नेपालमा कोरोनाभाइरस (कोभिड–१९)को संक्रमण तिव्र भएसँगै जोखिम समेत बढ्दै गएको छ । यस्तै, सेवा समेत अप्ठ्योरोमा पर्न थालेको छ ।
स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले कोभिड–१९ को संक्रमणका कारण नेपालीको स्वास्थ्य सेवा नै अप्ठ्यारोमा अप्ठ्यारो अवस्थामा रहेको जनाएको छ ।
मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. जागेश्वर गौतमले दैनिक बढिरहेको संक्रमणलाई रोकथाम र नियन्त्रण गर्न सीमित साधन स्रोतले गर्नु परेकाले अप्ठ्यारो परिस्थितिसँग जुध्नुपरेको बताए । आइतबार एकैदिन एक हजार २२१ जना संक्रमित फेला परेपछि त्रास बढेको हो ।
आइतबार उपत्यकामा मात्र ४२९ जना संक्रमित फेला परेका छन् ।
यस्तै, कोरोनाबाट मृत्यु हुनेको संख्या समेत दिनै बढिरहेका छन् ।
शनिबार अहिलेसम्मकै धेरै २० जनाले ज्यान गुमाएका छन् भने आइतबार थप १४ जना संक्रमणका कारणले मृत्यु भएको मन्त्रालयले जनाएको छ ।
कोभिड–१९ को संक्रमणबाट समाजलाई बचाउनु सबैको दायित्व रहेकाले सबैले यस कठिन परिस्थितिलाई बुझेर आआफ्नो तर्फबाट रोकथाम र नियन्त्रणका लागि गर्न सकिने सहयोग गर्न उनले अनुरोध गरेका छन् । उनले सरकारले आफ्नो स्रोत साधनले भ्याएसम्म राम्रो सेवा प्रदान गर्न खोज्दा–खोज्दै पनि कतिपय बेलामा संक्रमितको अपेक्षा पूरा नभएको बताए ।
एक जना संक्रमित व्यक्तिले तीन हजार व्यक्तिसम्म संक्रमण फैलाउन सक्ने भएकाले हामी सबैले सरकारले तोकेको मापदण्ड पूरा गर्नुपर्ने उनको भनाइ थियो ।
यसैबीच मन्त्रालयले संक्रमितको रिफर जथाभावी गरिएको पाइएकाले समन्वय गरेरमात्र गर्न निर्देशन दिएको छ ।
मन्त्रालयका प्रवक्ता डा. गौतमले विभिन्न निजी तथा सामुदायिक अस्पतालले सघन उपचार कक्षमा भएका बिरामी कोभिड–१९ डेडिकेडेट अस्पतालमा रिफर गर्दा समन्वय नगरी रिफर गरिएकाले समन्वय गर्न निर्देशन दिइएको जानकारी दिए ।
‘कतिपय अस्पतालले बिरामी रिफर गर्दा कोभिड–१९ डेडिकेडेट अस्पतालमा श्यया भए, नभएको यकिन नगरी त्यहाका उपचार गर्ने टिमसँग समन्वय नगरी र स्वास्थ्यकर्मी पनि साथमा नपठाइकन त्यतिकै पठाइएको पाइएको छ’, उनले भने, ‘यसरी समन्वय नगरी पठाइएका बिरामीको ज्यान तलमाथि पर्न गएर रिफर गर्ने अस्पताल नै जिम्मेवारी हुनुपर्ने छ ।’ उनले रिफर गर्दा श्यया खाली भए, नभएको एकिन गर्नुपर्ने बताए ।
यस्तै मन्त्रालयले कोभिड–१९ को व्यवस्थापनमा खटिएका चिकित्सक, नर्स र स्वास्थ्यकर्मीको क्वारेन्टिनको व्यवस्था सम्बन्धित अस्पतालले गर्न निर्देशन दिएको छ ।
यस्तै, क्वारेन्टिन, आइसोलेशन र अस्पतालबाट भाग्ने गरेको खबरप्रति दुःख व्यक्त गर्दै उपचारमा रहेका सक्रमित भाग्नु खतरा रहेको उनले बताए । उनले आफू, समाज र आफ्ना परिवारलाई संक्रमणबाट जोगाउनका लागि नभाग्न आग्रह गरेका छन् ।
‘अस्पताल, क्वारन्टिन र आइसोलेशनमा घरको जस्तो खानपिन र बस्नेको सुविधा पाउँदैनौँ, त्यो पक्कै नै हामीलाई सहज हुँदैन, अहिलेको परिस्थिति त्यस्तो ठाउँमा बस्नु वाध्यता हो’, उनले भने, ‘कुनै व्यक्ति आइसोलेशन, क्वारेन्टिन र अस्पतालबाट भाग्नु भनेको उनी आफैँ आफ्नो परिवार समाजलाई संक्रमणको जोखिममा राख्नु हो, त्यसैले भाग्नु हुँदैन ।’
उनले संक्रमण फैलन नदिनका लागि संक्रमितका लागि क्वारेन्टिन, अस्पताल र आइसोलेशन नै एक मात्र एउटा उपाय रहेको उल्लेख गरे ।