मुलुकको वर्तमान अवस्थालाई विश्लेषण गर्दा राजनीतिक स्थिति हेर्दा विडम्वना पूर्ण छ । चित्त बुझाउने ठाउँ छैन । केही वर्षअघि जनताले कम्युनिस्ट पार्टीह्रूलाई झण्डै दुई तिहाइ बहुमत दिएर पठाएका थिए । तर, उनीह्रूले कालान्तरमा जनतामाथि विश्वासघात गरेका छन् । आपसमै फुटे । यति बेला कम्युनिस्टह्रूबीच नै आरोप प्रत्यारोप गरिरहेका छन् । विगत तीन वर्षमा जनताले यस्तै नौटंकीको अपेक्षा गरेका थिए त ? ०६२/६३ को आन्दोलनपछि हामीले कल्पना गरेका सिंगापुर र स्विजरल्यान्ड यहि हो त ? आज हामीले सत्य रूपमा भन्नुपर्दा ०६२/६३ अघि हामी कुन दिशामा हिँडेका थियौँ र अहिले कहाँ पुगेका छौँ । यो यतिबेला मूल्यांकन गर्ने बेला आएको छ । इमान्दार रूपमा भन्दा हामीले हाम्रो अभिभावक गुमाएका छौँ । हाम्रो धर्म संस्कृतिमाथि दिनानुदिन आक्रमण भइरहेको छ । त्यसैले सम्पूर्ण राष्ट्रवादी, राजावादी, हिन्दूवादीलगायत संघसंस्था एकजुट भई हाम्रो धर्म संस्कृतिलाई फेरि स्थापित गर्नु पर्छ । हाम्रो अभिभावक राजासहितको हिन्दू राजसंस्था चाँडोभन्दा चाँडो स्थापना गर्नुपर्छ । यो अहिलेको समयको माग पनि हो । यहि बटनलाइनमा हामी अघि बढिरहेका छौँ । अब अहिलेको अवस्था धेरै दिन टिक्दैन । विदेशीको दानापानी खाएर नेपालमा जुन उन्माद मच्चाइरहेका छन्, अब तिनीह्रूको दिन समाप्त भयो ।
विदेशीले नेपाली राजनीतिमा खेलिरहेको छन् । ग्लोबमा एकाधिकार जमाउने शिलशिलामा अमेरिका, बेलायत, युरोपेली युनियन, दक्षिण कोरिया, जर्मनीलगायत एकमाना सरकार ठूलो पार्टी भएको रुचाउँदैनन् । अस्थिर राजनीतिबाट मात्र उनीह्रूको स्वार्थ पूरा हुने कारणले गर्दा नेपालमा अहिलेको अवस्था सिर्जना गराइएका छन् । पार्टीह्रूमा द्वन्द्व बढाउने काम विदेशी चलखेलबाटै भएको छ । यस्तै भारतले पनि जवहारलाल नेह्रू, वल्लभभाइ पटेलको पालादेखि नेपालमा तीन कुरामा आफ्नो पक्षमा पार्न खोजिरहेको देखिन्छ । ती तीन कुरा भनेको परराष्ट्र, सुरक्षा र जलस्रोतमा कब्जा गर्ने रणनीतिअन्तर्गत हो ।
यो तीन कुरालाई कांग्रेस आइको अध्यक्ष सोनिया गान्धीदेखि तत्कालिन प्रधानमन्त्री मनमोहन सिंहसमेतले निरन्तरता दिए । अहिले कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री भएका छन्, उनी प्रधानमन्त्री भएपछि हर्ष न विस्मातको अवस्था छ । उनीह्रूको दलबाट प्रधानमन्त्री पद पाउँदा रमाइरहेका छन्, तर हामीले रमाउने ठाउँ छैन । देउवाले देश कसरी संचालन गर्छन्, त्यो हामी पर्ख र हेरेको अवस्थामा छ । प्रधानमन्त्री चलाउन देउवा अनुभवी हुन् । त्यो अनुभव कसरी सदुपयोग गर्लान् त्यो पनि हेर्न पर्ला । हुन त देउवालाई प्रधानमन्त्री पद अपस्मट प्राप्त भएको हो । झण्डै दुई तिहाई बहुमत पाएको कम्युनिस्टह्रू फुट्दा देउवालाई प्रधानमन्त्री बन्ने अर्काे मौका मिलेको हो । राप्रपालाई यो सरकारमा जानु पनि छैन, यो सरकारको तत्कालै विरोध गर्नु पनि छैन । मुलुकमा अस्थिरता भएपछि निर्वाचितबाहेक विकल्प हुँदैन, जनताले दिएको जनमत नवीकरण गर्ने जनता नै हो । यस कारण निर्वाचनबाहेक विकल्प छैन । निर्वाचनमा हारिन्छ कि भनेर डराउने मात्र निर्वाचनको विरोध गरिरहेका छन् । यो अवस्थामा निर्वाचन भयो भने हाम्रो पार्टीको राम्रो स्थान रहने छ । गणितीय रुमा हेर्दा र विचार र सिद्धान्तलाई हेर्दा कांग्रेस–कम्युनिस्टभन्दा हामी अघि छौँ । संवैधानिक राजतन्त्र, धर्म सापेक्ष हिन्दू राष्ट्र बोकेको पार्टी राप्रपा हो । यो विचारबाट राप्रपा कहिल्यै विचलित भएको छैन । राष्ट्रिय प्रजातान्त्रिक पार्टीका शीर्ष नेताह्रूलाई कहिले काहीँ आलोचना गर्ने गरिन्छ । पश्चिमी मुलुकको इच्छा पूरा नहुने बेलामा राप्रपाका नेताह्रूले आलोचना गर्ने गरेका छन्, यो गैर जिम्मेवार कुरा हो । हाम्रो पार्टीको नेताह्रूले चट्टानझैँ उभिएर आफ्नो एजेन्डालाई संसदमा लिपिवद्ध गरेको कुरा रेकर्डबाट स्पष्टै देखिन्छ । यसलाई वास्ता नगरी अनर्गल प्रचार गर्न खोजिएको देखिन्छ । यसबाट जनता सजग भई मतदान गर्न जरुरी छ ।
यसै शिलशिलामा राप्रपाको ऐतिहासिक केन्द्रीय महाधिवेशन हुँदै छ । महाधिवेशन भनेको प्रजातान्त्रिक अभ्यास र पार्टीको निरन्तरता हो । यो केन्द्रीय महाधिवेशनभन्दा पहिले जिल्लादेखि गाउँ तहसम्म अधिवेशन गरिरहेका छौँ । महाधिवेशनको मिति २७ कात्तिकदेखि ३० गतेसम्म तय भएको छ । म पनि महाधिवेशनलाई सम्पन्न गर्न सक्रिय रूपमा लागिरहेको छु । अहिले राप्रपा पार्टीह्रू एकीकरण भएको छ । अब एकीकृत भई देशलाई विकास र निकास दिन, नेपाललाई अविछिन्न रूपमा विदेशीको हस्तक्षेप रोक्न हाम्रो परराष्ट्र नीति पञ्चशीलको आधारमा र आर्थिक समृद्धिलगायत कुरा लिएर जनतामाझ गर्नुपर्ने आवश्यकता छ । सोहीअनुसार नेता–कार्यकर्ता जनतामा जाने छन् भन्ने मैले विश्वास लिएको छु । वास्तवमा राप्रपा महाधिवेशनले पार्टीलाई थप एकतावद्ध बनाउन मद्दत मिल्ने छ ।
हामी आफ्ना मागमा दृढ छौँ । हामी आफ्ना मागलाई लिएर आन्दोलन नगरेको पनि होइन, ७७ वटै जिल्लाका जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा ज्ञापन पत्र दिनेदेखि मोटरसाइकल ¥याली, आमसभा, विरोध सभा, गर्ने काम काठमाडौं, नेपालगन्ज, झापा, चितवनलगायत ७७ वटै जिल्लामा हाम्रो कार्यक्रम भएकै छ । संसद विघटन को कुरा आएपछि हामी निर्वाचनमा जाने शिलशिलामा तयारी गरिरहेका थियौँ । अब हाम्रो कार्यक्रमले निरन्तरता पाउनुपर्छजस्तो मलाई लाग्छ ।
खास रूपमा भन्नुपर्दा हाम्रो पार्टीको देश व्यापी जनमत हुँदा पनि संसदमा हाम्रो पार्टीको एक सिट मात्र छ । हाम्रो पार्टी संसदमा राष्ट्रिय पार्टीसमेत छैन । त्यसको मुल कारण विगतको निर्वाचनमा राप्रपाह्रू एक थिएन । फुटेर जनतामाझ जाँदा जनतालाई कुन राप्रपालाई मत दिउँ भन्ने अन्योल थियो । जनता राप्रपा एक भएको हेर्न चाहन्थ्यौँ बल्ल राप्रपाका इमान्दार कार्यकर्ताले सोचेअनुसारको पार्टी भएको छ । अब पक्का छ, अब राप्रपाले आगामी निर्वाचनमा सानदार परिणाम ल्याउने छ । अब महाधिवेशनसँगै राप्रपा जनताको घरदैलोमा पुग्न ढिलाइ गर्नु हुन्न । राप्रपाले आफ्नो आदर्श र पहिचानलाई कुनै पनि मूल्यमा छाड्न हुन्न । अब राप्रपा उदाउने छ । राप्रपाको नेताह्रूले गीता छोएर अब नफुट्ने कसम खाएकाले पनि जनतामा यस कुराले राम्रो सन्देश प्रवाह गरिरहेको छ । राप्रपाको तीनै जना अध्यक्षले अब एक भएर खुसी साथ जनताको घर दैलोमा जानुपर्छ । महाधिवेशनमा परिणाम जस्तोसुकै आए पनि यो परिणामलाई सबैले स्वीकार्नु नै पार्टीको भविष्य छ ।
निःसन्देह यतिबेला अमेरिकी नियोग एमसिसी चर्चामा छ । यस बारेमा छोटकरीमा भन्नुपर्दा संसदबाट पारित गरेर मात्र एमसिसी कार्यान्वयनमा ल्याउनु पर्छ । हुन त जनताको म्यान्डेट लिएर आगामी निर्वाचनपछि राप्रपाकै नेतृत्वमा सरकार बने राम्रो हुने थियो । हाम्रा पार्टीका अध्यक्ष कमल थापाले विप्लव माओवादीदेखि राजासम्म अटाउने व्यवस्था राखौँ र देशलाई निकास दिउँ र परराष्ट्र नीति पनि पञ्चशीलको सिद्धान्तअनुसार नजिक र टाढाको छिमेकीह्रू समेतलाई समदूरीमा राखेर जानुपर्छ भनेर पार्टीको धारणा राख्नु भएको थियो । तर, संविधान बनाउँदै पूर्वाग्राही ढंगले बनाइयो एउटा पक्षलाई निषेध गर्ने ढंगले बनाइयो । र, २४० वर्षको इतिहास रहेको राजसंस्थालाई पाखा लगाएर विदेशीको एजेन्डामा पूर्वाग्राही ढंगले संविधान बनाइयो । हिन्दू राष्ट्र खारेज गरियो, धर्मनिरपेक्षता ल्याइयो । आपसमा मिलेर बसेका सम्पूर्ण जनजाततिलाई जातीय भेदभावको नाममा झगडामा फसाइयो । पैसाको लोभमा धर्म परिवर्तन गराइयो । संविधान बनाउँदा जनताको सुझाव लिने शिशिलामा ९४ प्रतिशत जनताले हिन्दू राष्ट्रको पक्षमा दिएको सुझावको पोकै नखोली संविधान जारी भयो । यस्तो निषेधको राजनीतिले कुनै देश उभो लाग्दैन ।
(लेखक बस्नेत राप्रपाको केन्द्रीय सदस्य हुन् ।)