काठमाडौं– त्रिभुवन विश्वविद्यालयको केन्द्रीय क्याम्पस कीर्तिपुर विश्वव्यापी अनुसन्धान तथा शैक्षिक सञ्जालका साथै इडियुरोमको विश्वव्यापी सञ्जालमा जोडिएको छ । विश्वव्यापी अनुसन्धान तथा शैक्षिक सञ्जालमा जोडिएपछि केन्द्रीय क्याम्पसका विभिन्न संकायले सञ्चालन गर्दै आएको अनुसन्धानका क्रियाकलापलाई थप सुदृढ गर्न सकिने विश्वास लिइएको छ ।
विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयको सहयोगमा सन् २०१० देखि अनुसन्धान तथा शैक्षिक सञ्जाल ट्रान्स युरोसिया इन्फर्मेशन नेटवर्क नेपालमा जोडिएको थियो । हालसम्म नेपाल विज्ञान तथा प्रविधि प्रतिष्ठान, काठमाडौं विश्वविद्यालय र त्रिभुवन विश्वविद्यालयलगायत २५ वटा संघसंस्था यस सञ्जालमा आवद्घ भएका छन् ।
इडियुरोम अनुसन्धान र शैक्षिक संघसंस्थाका व्यक्तिहरूलाई विश्वका अन्य संघसंस्थामा पुग्दा सहजै नेटवर्क पहँुच उपलब्ध गराउने विश्वव्यापी सेवा हो । सन् २००२ देखि युरोपबाट सुरु भएको इडियुरोम सेवाको मुख्य उद्देश्य अनुसन्धान र शिक्षाका क्षेत्रमा क्रियाशील संघसंस्था र व्यक्तिहरूबीच इन्टरनेटलगायतका सेवामा सहज पहँुच स्थापित गरी अनुसन्धान र शैक्षिक क्रियाकलापलाई सुदृढ गर्नु रहेको छ । इडियुरोम सेवा हाल १०० भन्दा बढी देशमा उपलब्ध भइसकेको छ ।
केयुमा आर्टिफिसियल इन्टेलिजन्स पढाइ
काठमाडौं विश्वविद्यालयमा पहिलो पटक स्नातक र स्नातकोत्तर तहमा आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स विषयको अध्ययन हुने भएको छ । विश्वविद्यालयको स्कुल अफ इञ्जिनियरिङअन्तर्गत कम्प्युटर साइन्स एण्ड इञ्जिनियरिङ विभागले आगामी सेप्टेम्बर २०२१ बाट दुईवटा नयाँ शैक्षिक कार्यक्रम आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (बिटेक÷एमटेक) विषयमा स्नातक र स्नातकोत्तर कार्यक्रम सुरु गर्ने भएको हो ।
विश्वविद्यालयले स्थानीय तथा विश्वव्यापी रूपमा सो क्षेत्रसँग सम्बन्धित विशेषज्ञ उत्पादन गर्ने उद्देश्यले ती विषयको कक्षा सञ्चालन गर्न लागेको स्कुल अफ इञ्जिनियरिङअन्तर्गत कम्प्युटर साइन्स एण्ड इञ्जिनियरिङ विभागका डिन प्राडा. मनिष पोखरेलले बताएका छन् । ‘नेपालमा नै पहिलोपटक काठमाडौं विश्वविद्यालयमा यो शैक्षिक कार्यक्रम सञ्चालन गर्न लागेका हो’, उनले भने, ‘हाल भर्ना सिटको कुल संख्या स्नातक तहमा ३० र स्नातकोत्तर तहमा १० छ ।’ इन्टर्नसीपको माध्यमबाट विद्यार्थीलाई परियोजनामा आधारित सिकाइमा व्यावहारिक ज्ञानको अनुभव प्रदान गर्ने विश्वविद्यालयले जनाएको छ ।
विश्वविद्यालले सञ्चालन गर्न लागेको आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स विषयमा प्रविधि र विधिको प्रयोग गरी कार्यक्रमसँग सम्बन्धित कम्पनी तथा संस्थामा डाटामा आधारित निर्णय कार्यान्वयन गर्न सक्ने र कोर्षसँग सम्बन्धित विद्यार्थीले विभिन्न डाटा विश्षेलण गर्न सक्नुका साथै स्वचालित मेसिन प्रविधि निर्माण गर्न सक्ने दक्ष जनशक्ति उत्पादन हुने प्राडा. पोखरेलले बताए । जुन कार्यक्रम प्राविधिक, आधारभूत प्रोग्रामिङ, कम्प्युटर विज्ञान, गणितको परिचयात्मक पाठ्यक्रमबाट सुरु हुनेछ । सो विषय अध्ययन गरेका विद्यार्थीले आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स अवधारणाको प्रविधियुक्त ज्ञान सिक्न सक्ने प्राडा. पोखरेलले बताए ।