काठमाडौं– अमेरिकी सहयोग नियोग मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेसन (एमसिसी) उपाध्यक्ष फतेमा सुमार र नायब उपाध्यक्ष जोनाथन बु्रक्स नेपालको चारदिने भ्रमणमा बिहीबार कोठमाडौं आउँदै छन् । संसदबाट पारित गर्नुपर्ने एमसिसी सम्झौतको विषयमा मुलुकभर पक्ष र विपक्षमा बहस चलिरहँदा उनीहरू कतारबाट काठमाडौँ आउने भएका हुन् ।
नेपालको गरिबी घटाउन तथा दिगो सामाजिक–आर्थिक विकासका लागि चार वर्षअघि भदौमा नेपाल सरकार र अमेरिकाको सरकारी निकाय मिलेनियम च्यालेन्ज कर्पोरेसन (एमसिसी)बीच मिलेनियम च्यालेन्ज सम्झौता (कम्प्याक्ट)मा द्विपक्षीय सम्झौता भएपछि एमसिसीबाट यो तहमा पहिलोपटक भएको भ्रमणलाई चासो र महत्वका साथ हेरिएको छ । अमेरिकी सरकारका तर्फबाट एमसिसी र नेपालका तर्फबाट अर्थ मन्त्रालयबीच सम्झौता भएको हो ।
सडक सञ्जाल, विद्युत् प्रसारण लाइन निर्माणलगायत नेपालको भौतिक पूर्वाधार विकासका आयोजना कार्यान्वयनका निम्ति अनुदानस्वरूप अमेरिकाबाट प्राप्त हुने रु ५० अर्ब सहयोगलाई लिएरराजनीतिक वृत्तका साथै जनस्तरमा मतान्तर रहेका बेला हुन लागेको यो भ्रमणलाई चासोका साथ हेरिएको हो । यद्यपि उनीहरू एमसिसी परियोजनाका प्रक्रियागत प्रगतिबारे जानकारी लिन नेपाल आउन लागेको बताइएको छ ।
अघिल्लो सरकारले एमसिसी सहयोगमा सञ्चालन हुने आयोजनालाई राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाका रूपमा मान्यता दिएको उक्त परियोजनाअन्तर्गत वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकनको स्वीकृति दिनाका साथै जग्गा अधिग्रहण र सीमापार प्रसारण लाइन निर्माणलाई प्राथमिकता दिएर तदनुरूप काम अघि बढाएको थियो । नेपालको आर्थिक विकास र गरिबी निवारण प्रवद्र्धनको साझा लक्ष्यका साथ सम्झौता भएको परियोजनामा ४०० किलोभोल्ट क्षमताको ३१८ किलोमिटर लामो प्रसारण लाइन एवं तीन उच्च क्षमतायुक्त सबस्टेशन निर्माणमा केन्द्रित विद्युत् प्रसारण आयोजना र बढीमा ३०० किलोमिटर रणनीतिक सडकको मर्मतसम्भारका विषय समावेश गरिएको छ । नेपालमा रहँदा उपाध्यक्ष सुमार नेतृत्वको प्रतिनिधिमण्डलले प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा, अर्थमन्त्री जनार्दन शर्मा र ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री पम्फा भुसालसँग बेग्लाबेग्लै भेटवार्ता गर्ने कार्यक्रम रहेको अर्थ मन्त्रालयले जनाएको छ ।
एमसिसीको विरोधमा प्रदर्शन
एमसिसी सम्झौता राष्ट्रघाती भएको भन्दै मुलुकभर दैनिक प्रदर्शन भइरहेको छ । यसैक्रममा बुधबार पनि एमसीसी खारेजीको माग गर्दै संसद भवन नयाँ बानेश्वर, माइतिघरलगायतका क्षेत्रमा विभिन्न संघ संस्था तथा राजनीतिक दलले समेत प्रदर्शन गरेका छन् । स्वतन्त्र युवाहरूको नामबाट बानेश्वरमा बुधबार प्रदर्शन गरिएको थियो ।
त्यस्तै, नेकपा एमालेसम्वद्ध युवा र विद्यार्थी संगठनले एमसिसी र सभामुख अग्नि सापकोटाको विरोध गर्दै कालो बेलुन उडाएको थियो । प्रतिनिधिसभाको बैठक चलिरहँदा युवा संघ र अनेरास्ववियुका नेता÷कार्यकर्ताले संसद भवनबाहिर बेलुन उडाएका थिए । त्यसक्रममा प्रहरी र प्रदर्शनकारीबीच केहीबेर झडपसमेत भएको थियो । प्रहरीको कुटपिटबाट युवा संघका उपमहासचिव रामजी सापकोटा, सचिव गणेश थापा, स्थायी कमिटी सदस्यहरू सम्राट गौचन, वकिल वम, सचिवालय सदस्य समुन्द्र तिमलसेना, अचुतम सापकोटा घाइते भएका छन् । रासस