भजनी– कैलालीको टीकापुर–१ की धना बोगटी बिहीबार बिहानै कैलाशेश्वर शिव मन्दिर पूजाका लागि पुगेका थिए । उनी विगतका वर्षजस्तै यस वर्ष पनि मन्दिरमा भीडभाड होला भनेर सबेरै मन्दिर पुगे । तर मन्दिरमा धनाले सोचेजस्तो थिएन । ‘घरबाट पूजा गर्न पालो नपाइएला कि भनेर छिट्टै आइयो । यहाँ कोही दर्शनार्थी नै रहेनछन्,’ उनले भने, ‘यस वर्ष अचम्मै भएछ । गत वर्ष भन्दापनि कोरोनाको प्रभाव यसवर्ष परेको जस्तो लाग्यो ।’
श्रीकृष्ण जन्माष्टमीदेखि नै महिलाले दर खाने र रमाइलो सुरु गर्ने भए पनि यस वर्ष कतै तिजका गीत सुनिएनन । न त बजारमा चहलपहल भयो न गाउँघरमा रातभर तिजका गीत गुञ्जिए । प्रशासनले निषेधाज्ञा खोलेको भए पनि भीडभाडमा रोक लगाएकाले त्यसको पूर्ण कार्यान्वयन भएको पाइयो ।
मन्दिरमा पूजाका लागि पुगेकी पूजा साउदलाई पनि यस वर्षको तिज खल्लो लाग्यो । बिहानै मन्दिरमा पूजा गरेर साथीसँग रमाइलो गर्दै बजारका चोकचोकमा लाग्ने तिज कार्यक्रममा नाच्दै साँझ घर पुग्ने दिन कहिले आउँलाजस्तो भएको उनले बताइन् । ‘तिज पर्व महिलाका लागि विशेष पर्व भए पनि त्यो उत्साह र उमंग यस वर्षको तिजमा देखिएन,’ उनले भनिन्, ‘नाचगान गर्दै रमाइलो गर्ने दिन गए । अब घरमै बसेर टिभी हेरी दिन बिताउनुको अर्को विकल्प छैन ।’
कैलाशेश्वर शिव मन्दिर व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष नारायणप्रसाद तिमिल्सिनाले मन्दिरमा पूजा गर्न आउने भक्तजन विगत वर्षहरूमा जस्तो भीडभाड नरहेको बताए । ‘कोरोना भाइरस संक्रमणको त्रासका कारण भक्तजन मन्दिरसम्म पुग्न सकेका छैनन् । विगतका वर्षमा तिजकोे दिन मन्दिरमा भीडभाड नियन्त्रण गर्नै मुस्किल हुने गथ्र्यो । हजारौँ भक्तजन दर्शनका लागि मन्दिर पुग्थे,’ उनले भने, ‘गत वर्षभन्दा पनि यस वर्ष नागरिकमा झन् बढी त्रास देखिएको छ भने कोरोनालाई अहिले गम्भीररूपमा लिन थालेकै कारण भीडभाड हुन छोडेको हो ।’
उनले कोरोना भाइरस संक्रमण रोकथाम तथा न्यूनीकरणका लागि विगत छ महिना लामो बन्दाबन्दीले आर्थिकरूपमा पनि निकै अप्ठ्यारो अवस्था सिर्जना गरेको बताउँदै सबैमा उत्साहभन्दा बढी दुःखको बोझ भएकाले पनि तिजमा चहलपहल कम भएको बताइन् । ‘अधिकांशका घरमा उत्साहभन्दा बढी दुःख छ । आर्थिकरूपमा निकै ठूलो चुनौती अहिले ल्याएको छ,’ उपप्रमुख विष्टले भनिन्, ‘सबै कुरा आर्थिकसँगै जोडिने भएका कारण यो वर्षको तिज ‘स्पेसल’ हुन सकेन । मनमा पीडाको भारी बोकेर कसरी उत्साह ल्याउन सकिन्छ र ?’
महिलामा मात्रै उत्साह नभई व्यावसायिकरूपमा पनि यस वर्ष निकै प्रभाव परेको स्थानीयवासी किराना व्यापारी नन्दसिंह विकले बताए । ‘विगत वर्षमा यस्ता चाडपर्वमा दैनिक एक लाखभन्दा बढीको कारोबार हुन्थ्यो । यस वर्ष दैनिक १० हजारको पनि व्यापार भएन’, उनले भने, ‘चाडबाड आयो भनेर मात्राभन्दा बढी सामान मगाइयो । ब्यापार छैन, कसरी ऋण तिर्नेहोला ?’
रासस