काठमाडौं– नेकपा एमालेको चितवनमा जारी १०औँ राष्ट्रिय महाधिवेशनमा शनिबारदेखि बन्दसत्र सुरु भएको छ । सौराहास्थित सेभेन स्टार होटलमा बिहान १० बजे सुरु हुने भनिए पनि नेतृत्व चयनका लागि सर्वसम्मतिको प्रयास जारी रहेको भन्दै ढिलो गरी मात्र बन्दसत्र सुरु भएको थियो । करिब दिउँसो ३ बजेबाट सुरु भएको बन्दसत्रमा विदेशी पाहुनाहरूले शुभकामना मन्तव्य दिएका थिए । त्यसपछि अध्यक्ष केपी ओलीले करिब डेढ घन्टा सम्बोधन गरेका थिए ।
सम्बोधनका क्रममा अध्यक्ष ओलीले पार्टी एकतालाई बिथोल्ने गरी अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा नगर्न आह्वान गरेका थिए । लोकतान्त्रिक अभ्यासलाई प्रतिष्पर्धाका रूपमा मात्रै बुझ्न नहुने उनको भनाइ छ । उनले एकजना मात्रैको अस्वस्थ व्यवहारले सिँगै पार्टीको छविमा आँच आउने चेतावनी दिएका छन् । उनले भने, ‘कसै न कसैले कुनै न कुनै जिम्मेवारी सम्हाल्नैपर्छ । तर, आफ्नो महत्वाकांक्षालाई लिएर अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा नगरौंँ । प्रतिस्पर्धाले संस्थालाई नोक्सानी पु¥याउने काम नगरौँ । पार्टीको एकतामा प्रतिकूल असर पार्ने कामहरू नगरौँ ।’
उनले थपे, ‘फेरि पनि पालो आउँछ । हामीसँग सानो भए पनि देश छ । यत्रा पालिकाहरू छन् । प्रदेशसभा छन् । प्रतिनिधिसभा छ, राष्ट्रिय सभा छ । अनेक शाखा, टोलदेखि केन्द्रीय कमिटीसम्म विभिन्न ठाउँहरू छन् । अहिले नभए अर्को समय आउँछ । हतारोका साथ प्रतिस्पर्धा नगरौँ । लोकतान्त्रिक अभ्यास भनेको प्रतिस्पर्धा मात्र होइन । यतिबेला सिँगो देशले हामीलाई हेरिरहेको छ ।’ अध्यक्ष ओलीले आफ्नो पार्टीका कार्यकर्ताको हातमा लोकतन्त्रको भविष्य सुरक्षित रहेको उल्लेख गरेका छन् । उनले भने, ‘यसै पनि मानिसको जिन्दगीको टुंँगो हुँदैन । म त झन् धेरैपटक मरेर बाँचेको हुँ । धेरैपटक अपरेसन गरेको शरीर हो । त्यसैले कति बाँच्छु थाहा छैन । तर, मलाई मिठो निद्रा लाग्छ, खाना रुच्छ, जब तपाईंहरूलाई अगाडि देख्छु । तपाईंहरूको हातमा देशको भविष्य सुरक्षित देख्छु । आन्दोलनको भविष्य सुरक्षित देख्छु । समृद्धिको यात्रा सुरक्षित देख्छु, त्यसैले ढुक्क भएर सुत्न सक्छु ।’
साहसी कार्यकर्ताहरूको अगुवाइ गर्ने अध्यक्ष हुन पाएकामा आफूलाई गर्व लाग्ने गरेको ओलीले बताएका छन् । ‘म आफूलाई गौरवान्वित महसुस गर्छु कि अध्यक्षको रूपमा तपाईंहरूलाई लिड गर्ने मौका पाएको छु । तपाईंहरूले साथ नदिएको भए यो पार्टीको बेहाल हुने थियो,’ उनले भने । एमाले आज देशको सबैभन्दा ठूलो र निर्णायक पार्टीका रूपमा रहेको उनले बताए । ‘एक वर्ष पनि भएको छैन, हामीलाई पार्टीबाट लखेटिएको थियो । हाम्रो पार्टीलाई धुलोमा पछारिएको थियो । तर, यति चाँडै हामी यो स्थितिमा आइपुगेका छौँ,’ ओलीले भने ।
अध्यक्ष ओलीले आफ्नै पार्टीभित्रको षड्यन्त्रका कारण पार्टी फुटेको र सरकारबाट हट्नुपरेको बताएका छन् । उनले संसदलाई थाहा नै नपाई परमादेशबाट संसारमा कहीँ नभएको विधिबाट सरकारबाट बाहिरिनु परेको गुनासो गरे । उनले भने, ‘हामीमाथि अनेक खालका प्रहार भए । हाम्रै भित्रका अनेक तत्वहरू, अनेक व्यक्तिहरूलाई दुरूपयोग गर्ने, भड्काउने क्रियाकलापहरू भए । हाम्रो पार्टी क्रमशः तिनै शृंखलाहरूको हमलामा प¥यो । पार्टी झन्झन अप्ठेरो स्थितिमा पर्दै गयो र अन्ततः पार्टी विभाजन गराइयो । हाम्रै पार्टीभित्रका त्यस्ता तत्वहरूका कारण दुईपटक विभाजन भयो ।’
पदाधिकारी र केन्द्रीय समिति बढाउने प्रस्ताव
एमाले नेतृत्वमा केन्द्रीय कमिटी तथा पदाधिकारी बढाउने प्रस्ताव महाधिवेशनको बन्दसत्रबाट पारित भएको छ । जसअनुसार अब एमालेको केन्द्रीय समिति ३०१ सदस्यीय हुने भएको छ भने १९ जना पदाधिकारीहरू रहनेछन् । शुक्रबार राति बसेको केन्द्रीय समितिको अन्तिम बैठकले केन्द्रीय समितिको आकार बढाउने निर्णय लिएको थियो । यसअघि २२५ सदस्यिय केन्द्रीय समिति रहेकोमा ७६ जना थप्ने निर्णय भएको हो । यस्तै, पदाधिकारी संख्या १५ बाट ४ जना थप भएको छ । उपाध्यक्षमा दुई र उपमहासचिवमा दुई जना थपिने भएको हो ।
केन्द्रीय कमिटी बैठकको निर्णयअनुसार ९९ सदस्यिय पोलिटब्युरो गठनको प्रस्ताव पनि बन्द सत्रबाट प्रतिनिधिहरूले अनुमोदन गरेका छन् । यसअघि गत असोजमा ललितपुरको गोदावरीमा भएको प्रथम विधान महाधिवेशनले तय गरेको केन्द्रीय कमिटीको आकार बढाइएको हो । एमालेमा सर्वसम्मत नेतृत्व चयनका लागि पहल भइरहेको छ । सर्वसम्मत नेतृत्व चयनका लागि धेरै नेताहरूको व्यवस्थापन गर्नुपर्ने भएकाले पदाधिकारी र केन्द्रीय कमिटीको आकार बढाउनु परेको बताइएको छ । शनिबार बन्दसत्र सुरु हुनुपूर्व शीर्ष नेताहरूबीच सर्वसम्मत नेतृत्व चयनका विषयमा लामो छलफल भएको थियो । नेताहरूबीच छलफल चलिरहँदा बाहिर प्रतिनिधिहरूले पनि दबाब सिर्जना गरेका थिए । उनीहरूले नेतृत्व चयनमा सहमति गर्न दबाब दिँदै नाराबाजी गरेका थिए ।
नामावली ओलीले प्रस्ताव गर्ने
पार्टीका पदाधिकारी छान्ने अधिकार अध्यक्ष ओलीलाई दिएको छ । एमाले महाधिवेशनको बन्दसत्रबाट अध्यक्ष ओलीलाई पदाधिकारी र केन्द्रीय सदस्य छान्ने अधिकार दिएको हो । चितवनमा जारी १०औंँ महाधिवेशनबाट एमालेले सहमतिमा नेतृत्व चयनको प्रयास जारी राखेको छ । यद्यपि, उक्त निर्णयको उपाध्यक्ष भीम रावलले भने विरोध जनाएका छन् । अध्यक्षमा उम्मेदवारी दिने घोषणा गरेका उनले ओलीलाई नामावली प्रस्ताव गर्ने अधिकार दिइएकोमा विरोध जनाएका हुन् । उनले महाधिवेशन प्रतिनिधिहरूसँग मत माग्न थालिसकेका छन भने ३२ पृष्ठको प्रतिवद्धता पत्र पनि बाँडिरहेका छन् ।
विदेशी पाहुनाहरूको शुभकामना
शनिबार एमाले महाधिवेशनको बन्दसत्रमा भारत, चीनलगायत विभिन्न पार्टीका तर्फबाट महाधिवेशन सफलताको कामना व्यक्त गरिएको छ । कम्युनिस्ट पार्टी अफ बंगलादेशका अम्दुल्लाह अल काफी चौधरी, भारतीय कम्युनिस्ट पार्टी (माक्र्सवादी)का जोगिन्दर शर्मा, भारतीय कम्युनिस्ट पार्टीका पल्लव सेन गुप्ता, कम्बोडियन पिपुल्स पार्टीका स्वोस याराले उपस्थित भएर शुभकामना दिएका थिए । उनीहरूले दुई पार्टी र आफ्ना देशहरूबीचको आपसी सम्बन्ध अझ मजबुत हुनेमा जोड दिएका थिए ।
भारतीय जनता पार्टीका हर्षवद्र्धन शुक्रबारको उद्घाटनसत्रमा सहभागी भई फर्किएका थिए । यसैगरी बन्दसत्रमा चिनियाँ कम्युनिष्ट पार्टीको अन्तर्राष्ट्रिय मामिला विभागका उपमन्त्री छेन चाबोले पठाएको भिडियो सन्देश प्रस्तुत गरिएको थियो । पार्टीका विदेश विभाग प्रमुख डा.राजन भट्टराईले भारतको कंग्रेस आइका अध्यक्ष सोनिया गान्धीले पठाएको शुभकामना सन्देश पनि प्रस्तुत गरेका थिए । साथै अन्य विभिन्न देशका राजनीतिक दलका तर्फबाट प्राप्त शुभकामना सन्देश प्रस्तुत गरिएको थियो । यस्तै, टर्की, रुस, भियतनाम, श्रीलंकालगायत मुलुकका पार्टीबाट प्राप्त सन्देश सुनाइएको थियो ।