काठमाडौं — टीकाराम रेग्मीको नयाँ उपन्यास ‘उज्यालोतिर’बारे विमर्श गरिएको छ । काठमाडौंमा किताबकिरोले शनिबार आयोजना गरेको ‘विद्यालय शिक्षाले बालबालिकालाई कस्तो दिशानिर्देश गर्छ ?’ विषयक विमर्श कार्यक्रममा प्राडा. मनप्रसाद वाग्ले, प्राडा. विद्यानाथ कोइराला, डा. काशीराज पाण्डे र डा. मीनाक्षी दाहालले प्रस्तोता रोश्ना सुब्बासँग छलफल गरे । कार्यक्रममा वक्ताहरूले अहिलेको शिक्षाप्रणालीले बालबालिकाको मानसिकतामा पारेको प्रभाव र यसका विविध आयाममा आधारित रहेर संवाद गरे । साथै विद्यालय, अभिभावक र शिक्षकहरूको भूमिकाका विषयमा पनि उनीहरूले छलफल गरे ।
उक्त अवसरमा डा. मीनाक्षी दाहालले विद्यार्थीहरूलाई आफूअनुकूलको बनाउन खोज्न नहुने बताइन् । आफ्नो क्षमताअनुसारको बन्न उनीहरूलाई स्वतन्त्र छाडिदिनुपर्ने उनको भनाइ छ । जीवनको ऊर्जावान् समय शिक्षणमा बिताएका रेग्मीको उपन्यासमा शैक्षिक समाजलाई थप उज्यालोतिर डो¥याउने प्रयास गरिएको छ । कक्षा कोठाका क्रियाकलापलाई समेटेर कसरी प्रभावकारी बनाउन सकिन्छ भन्ने कुराहरू समेटेर प्रकाशनमा आएको कृति हो, ‘उज्यालोतिर’ । प्रभावकारी सिकाइबारे बोल्न र लेख्न रेग्मीको यो पुस्तक उत्कृष्ट शैक्षिक साहित्यका रूपमा बजारमा आएको छ । ‘टीकाराम रेग्मी यस्ता व्यक्ति हुुनुहुन्छ, जसले आफ्नो अनुभवलाई उपन्यासमा रूपान्तरण गरेर उज्यालोतिरको बाटोमा पूरै शैक्षिक समाजलाई डोर्याउने प्रयास गरेका छन् । पुस्तकबारे प्राडा. मनप्रसाद वाग्लेले भने, ‘यसमा कतिपय उहाँ आफंैले उपयोग गर्न खोजेर पनि अवसर नपाएका कुरा होलान्, कतिपय कुरा नवप्रवेशीका लागि उपयोगी होलान्, कतिपय नयाँ विचारको खोजमा रहेकालाई लक्षित होलान् तर धेरै चांिहं पूरै शिक्षक समाजका लागि अपरिहार्य र गुणी कुरा छन् ।’
विद्यार्थीका लागि सिकाइको पहिलो पाठशाला घर र समाज रहेको वाग्लेले बताए । पहिले नजानेको कुरा पनि बिस्तारै बालबालिकाले सिक्दै जाने र त्यो धैर्य सबैले राख्नुपर्ने उनको भनाइ छ । त्यसैले होम स्कुल अर्थात् घरमा पनि विविध विषयमा बालबालिकालाई शिक्षण गर्न सकिने र गर्न‘पर्नेमा पनि उनले जोड दिए । अहिलेको शैक्षिक प्रणाली बालबालिकालाई हामीले भने जस्तो बनाउने कि आफ्नै स्वभावको बनाउने भन्ने रहेको उनले बताए ।
शिक्षकलाई म साँच्चै रूपान्तरणकारी हुँ भन्ने सोचको विकास गर्न सक्ने हो भने त्यसले नेपालको शैक्षिक प्रणालीले विकासको बाटो समाउने उनको भनाइ छ । यसैबीच ‘उज्यालोतिर’ उपन्यास पढेर आफ्नो फेसबुक, ट्विटर, इन्स्टाग्रामलगायत सामाजिक सञ्जालमा यस पुस्तकबारे ह्यासट्याग राखेर पोस्ट गरिदिनेमध्ये एक जनालाई १५ हजार दिने घोषणा गरिएको छ । आगामी फागुन मसान्तसम्म सामाजिक सञ्जालमा अनिवार्य उल्लिखित ह्यासट्याग प्रयोग गर्नेमध्ये एक जनाले उक्त पुरस्कार पाउनेछन् ।