काठमाडाैं - युद्ध र द्वन्द्वबाट जीवन र स्थिरताको वर्तमान खतराहरूको सामना गर्न विश्व शान्ति घोषणाको ९ औं वार्षिक स्मरण समारोह २५ मे २०२२ मा अनलाइनमा , आयोजक संस्था, हेवेनली कल्चर, वर्ल्ड पिस, रेस्टोरेसन अफ लाईट, एचडब्लूपीएलले आयोजना गरेकाे थियाे ।
राजनीति, धर्म, शिक्षा, मिडिया र नागरिक समाजका प्रतिनिधिहरूको रूपमा ३,००० सहभागीहरूको साथ, “शान्ति संस्थागत गर्दै शान्तिको सामूहिक चाहनाको महसुस” भन्ने नारासहितको कार्यक्रमले कानुनी साधनहरूद्वारा सुनिश्चित गरिएको दिगो शान्तिलाई साकार पार्न अन्तर्राष्ट्रिय सहयोगको प्रगतिलाई प्रस्तुत गरेको थियो।
एचडब्लूपीएलले सन् २०१३ मा विश्व शान्ति घोषणाको घोषणा गरेको थियो। उक्त घोषणापत्रले राष्ट्रिय अगुवाहरूको समर्थन, महिला र युवाहरूको संलग्नता, नागरिक समाजहरू बीचको सहयोग र शान्तिको लागि मिडिया कभरेज विस्तारलाई सम्बोधन गर्दछ। । तत्पश्चात, यसलाई विश्व शान्तिको लागि अन्तर्राष्ट्रिय कानुनी साधनहरु स्थापना गर्ने प्रक्रियाको रूपमा डिक्लेरेसन अफ पिस एण्ड सेसेसन अफ वार (डीपीसीडब्ल्यू) मा विकसित गरियो।
एचडब्लूपीएलसँग आवद्ध समूह इन्टरनेशनल पिस युथ ग्रुप (आईपीवाईजी)का निर्देशक यंग मिन चुङले आफ्नो प्रगति प्रतिवेदनमा भने, 'विगत नौ वर्षदेखि १७६ देशका ७३०,००० नागरिकहरूले डीपीसीडब्ल्यूको समर्थनमा हस्ताक्षर गरेका छन् । हाल, आईपीवाईजीले युवा सशक्तिकरण शान्ति कार्यशाला (येपडब्ल्यू) सञ्चालन गरिरहेको छ, जहाँ उनीहरू शिक्षा, मानवअधिकार र द्वन्द्व जस्ता मुद्दाहरूबारे छलफल गरेका छन् र संयुक्त कार्यका साथै नीति प्रस्तावहरू सञ्चालन गरेका छन् ।
डीपीसीडब्ल्यूको १० धारा र ३८ उपधाराहरूमा द्वन्द्वको रोकथाम र समाधान, युद्धको सम्भावनालाई क्रमशः घटाउने र हतियारहरूलाई दैनिक औजारमा परिणत गर्ने, धर्म र जातीय पहिचानमा आधारित द्वन्द्वको सम्मान र समाधान गर्ने, र शान्तिको संस्कृति फैलाउने समावेश छ। यो घोषणा राष्ट्रहरू, अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरू, गैरसरकारी संस्थाहरू र व्यक्तिगत नागरिकहरूलाई शान्तिपूर्ण संसारको लागि कार्यहरू गर्न संलग्न गराउने उद्देश्यले तयार पारिएको छ।
शान्ति निर्माणमा सहयोगको लागि, एचडब्लूपीएलका अध्यक्ष म्यान ही लीले सहभागीहरूलाई भावी पुस्तालाई स्वतन्त्रता र शान्ति ल्याउनू ,शान्तिको दुतको रूपमा एकताबद्ध हुन अपील गरे। यस पटक रुस- युक्रेनमा आक्रमण गरी युद्ध सुरु गर्यो। यही कारणले गर्दा एचडब्लूपीएल र शान्तिका परिवारहरूले युद्धको सम्भावनालाई रोक्न अन्तर्राष्ट्रिय कानून स्थापना गर्न लामो समयदेखि आह्वान गरेका छन्।
त्यसैले, हामीले अन्तर्राष्ट्रिय कानुनका विशेषज्ञहरूलाई विश्वव्यापी रूपमा भेला गर्यौं र १० धारा र ३८ उपधाराहरू सहितको घोषणा बनायौँ। भारतमा द्वन्द्व समाधान गर्न शान्ति गतिविधिहरूको मामलाको रूपमा, धार्मिक ग्रन्थहरुको तुलनात्मक अध्ययनमा आधारित भएर धर्महरू बुझ्नका लागि थप सहयोगको लागि धार्मिक अगुवाहरूबीच सम्झौता पत्रहरू हस्ताक्षर गरियो। विशेष गरी, लमपुरमा एचडब्लूपीएल र धर्म र ज्ञानको अन्तर्राष्ट्रिय संगठन बीचको साझेदारीले स्थानीय नागरिकहरूलाई शान्तिको मूल्यहरू बताउन शान्ति स्मारक निर्माण गर्न नेतृत्व गर्यो।
कार्यक्रममा शान्ति सम्बन्धी गतिविधिहरूमा शिक्षकहरूको सहभागिता पनि प्रस्तुत गरिएको थियो। मेटाभर्सको प्रयोगको साथ शिक्षण पद्धतिलाई एक भर्चुअल विश्व प्लेटफर्मको रूपमा प्रदर्शन गरिएको थियो जहाँ विद्यार्थीहरूले सामग्रीहरू पढेर र विश्वका धेरै भागहरूमा गरिएका विभिन्न शान्ति गतिविधिहरू अवलोकन गरेर शान्तिको अनुभव गर्न सक्षम हुन्छन्।
एक सहभागी विद्यार्थीले भने, मैले शान्ति प्राप्तिका लागि अन्तर्राष्ट्रिय कानुनको आवश्यकता सिकेको छु । हामीलाई शान्ति प्राप्त गर्न सक्ने कानुन चाहिन्छ। यो महत्त्वपूर्ण छ कि मानिसहरूले कानूनको पालना गर्छन् र यदि सबै मानिसहरू शान्तिका नागरिक बन्छन् भने, हामीलाई कानूनको आवश्यकता पनि पर्दैन।'
सुपालक गञ्जनाखुन्डी, थम्मासाट विश्वविद्यालयका प्रिडी बानोम्योङ इन्टरनेशनल कलेजका भिजिटिङ फेलो र थाइल्याण्डको द नेसनका पूर्व मुख्य सम्पादकले पत्रकार प्रतिवेदनमा भने कि शान्तिको जग लोकतन्त्रसँग नजिकको सम्बन्ध छ जसले शान्ति प्रक्रियामा ,नागरिक समाजको सहभागिताको अनुमतिको लागि खुला कोठाको रूपमा काम गर्दछ। दक्षिणी थाइल्यान्डमा शान्ति प्रक्रियाको वर्तमान गतिरोधको व्याख्या गर्दै उनले भने, “ दिगो शान्तिको नेतृत्व गर्ने कुनै पनि शान्ति प्रक्रियाले समस्याको मूल कारणलाई सम्बोधन गर्नुपर्दछ र सरोकारवालाहरूको मात्र नभई नागरिक समाजको पनि सघ सहभागिताका साथ लोकतन्त्रीकरणको साथ सञ्चालन गर्नुपर्छ”।
एचडब्लूपीएलले डीपीसीडब्ल्यूको लागि अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरूको समर्थन जुटाएर र शान्तिको अनुभूति गर्न अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डहरूलाई सुदृढ गर्न हातमा हात मिलाएर काम गरी अन्तर्राष्ट्रिय र राष्ट्रिय स्तरमा शान्तिको लागि विश्वव्यापी सहयोगको विकास गर्दै आएको छ। नागरिक संगठनहरूसँग, एचडब्लूपीएलले शान्ति जरा लिन सुनिश्चित गर्न सार्वजनिक हितका लागि गतिविधिहरू गरिरहेको छ।
