काठमाडौं– प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाका महिला सदस्यदहरुले महिलाका लागि निर्वाचन क्षेत्र आरक्षित गर्नुपर्ने माग गरेको छ ।
नेपाल एफएम नेटवर्कले जनकपुरधाममा आयोजना गरेको संसदीय प्रतिनिधित्व विषयक संवाद कार्यक्रममा बोल्दै महिलाहरुले संविधानले समानता र प्रतिनिधित्वको सुनिश्चितता गरिसकेकाले समानुपातिबाट मात्र नभइ प्रत्यक्षतर्फ पनि महिलालाई उम्मेदवार बन्न र निर्वाचित हुन निर्वाचन क्षेत्र आरक्षित गर्नुपर्ने माग गरेको हो ।
सामाजिक तथा सांस्कृतिक बनोट, राजनीतिक संस्कार र पितृ सत्तात्मक सोचका कारण अझै महिलाको निर्णायक तहमा प्रतिनिधित्व हुन नसकेको उल्लेख गर्दै महिला सांसदहरुले महिलाका लागि निर्वाचन क्षेत्र आरक्षित गर्नुपर्नेमा जोड दिएको हो । नेपाली कांग्रेसका प्रमुख सचेतक तथा पूर्वसभामुख चित्रलेखा यादवले संवैधानिक व्यवस्थाअनुसार संसद्मा महिलालाई समानुपातिक प्रणालीबाट मात्र प्रतिनिधित्व गराउने गरिएको उल्लेख गर्दै अब प्रत्यक्षबाट महिलालाई उम्मेदवार बनाउने र निर्वाचित हुने वातावरण सिर्जना गर्नुपर्ने बताए ।
“महिला समानुपातिक प्रणालीबाट मात्र संसद्मा प्रतिनिधि हुने अवस्था देखिन्छ”, उनले भने , “अब महिलाले पनि समानुपातिबाट मात्र होइन्, प्रत्यक्षमा पनि लड्ने आँट गर्नुपर्छ ।” त्यसो गर्दा पनि प्रत्यक्षतर्फ महिला निर्वाचित हुने सङ्ख्या बढ्नसक्ने उनको कथन थियो ।
प्रत्यक्ष र समानुपाति सांसदलाई संविधानले एकै नजरबाट हेरे पनि राजनीतिक दलका नेताले प्रत्यक्ष निर्वाचित र समानुपातिकबाट निर्वाचितलाई फरक–फरक नजरबाट हेर्ने गरेको गुनासो गर्दै उनले यस्तो विभेदपूर्ण अवस्थाको अन्त्यका लागि महिलालाई पनि प्रत्यक्षतर्फ उम्मेदवार बनाउनुपर्नेमा जोड दिए ।
कार्यक्रममा प्रनिनिधिसभा सदस्य विन्दा पाण्डेले हरेक परिवर्तनकारी सङ्घर्षमा महिलाको अग्रणी भूमिका रहँदै आए पनि निर्वाचनका बेला महिलालाई समानुपातिकबाट मात्र प्रतिनधित्व गराएर राजनीतिक रुपमा विभेद गर्दै आएको आरोप लगाउनुभयो ।
पुरुषभन्दा महिलामा कुनै प्रकारको कमजोरी नरहेको उल्लेख गर्दैै उनले महलिालाई समानुपातिकमा सीमित गर्ने परिपाटीको अन्त्यका लागि महिला नेतृत्व सामूहिक रुपमा अघि बढ्नुपर्नेमा जोड दिए । अर्का प्रतिनिधिसभा सदस्य अञ्जना बिसुङ्खेले मुलुकमा मिसन राजनीतिभन्दा शक्तिको राजनीतिक हाबी भएकाले महिलाको परिणामुखी सहभागिता घटेकोे बताए ।
प्रकाशित मिति: सोमबार, भदौ १३, २०७९ १५:२३
