काठमाडौं– आगामी निर्वाचनपछि नेकपा माओवादी केन्द्र नेतृत्वको सरकार गठन हुने घोषणापत्रमा किटान गरेका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल चुनावी धपेडीमा छन् । तेस्रोपटक प्रधानमन्त्री हुने चाहनापूरा गर्ने लक्ष्यका साथ उनी चुनावी अभियानमा होमिएका छन् ।
यसपटक चुनाव जित्न सहज हुने निष्कर्षसहित उनले गोरखा–२ लाई रोजेका छन् । पूर्वप्रधानमन्त्री दाहालले २३ असोजपछि आफ्नो निर्वाचन क्षेत्रमा चुनावी अभियान चलाइरहेका छन् ।
यसबीचमा उनको ‘गोरखा समृद्धिको मार्गचित्र’ सार्वजनिक भइसकेको छ । प्रतिबद्धतापत्र पनि सार्वजनिक भएको छ । यसपछि चुनावीसभा गर्दै मतदातासँग मत मागिरहेका छन् । बिहीबार उनले चुनाव क्षेत्रमा पर्ने ताकुकोट, लाँकुरीबोट, मुच्चोक र भच्चेकमा पालैपालै सम्बोधन गर्दै मत मागे ।
त्यसक्रममा दाहालले बारम्बार चुनाव जसरी पनि जित्नैपर्ने र प्रतिगामीहरूलाई परास्त गर्नुपर्ने बताए ।उनले नेकपा एमाले र उक्त दलसँगको गठबन्धनमा रहेका दलहरू जनता समाजवादी पार्टी, राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी, राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी नेपाल, नेपाल प्रगतिशील पार्टी, नेपाली कांग्रेस (बिपी) र नेपाल परिवार दललाई प्रतिगामी भन्दै आएका छन् ।
गोरखा–२ मा यी दलहरूका साझा उम्मेदवार अब्दुस सलाम मियाँ छन् । एमालेका २९ वर्षीय मियाँलाई नै दाहालको प्रमुख प्रतिस्पर्धीको रूपमा हेरिएको छ ।तर, दाहालले भने उनलाई प्रतिस्पर्धी नै गनेका छैनन् ।
अघिल्लो साता गोरखा पुगेरै उनले भनेका थिए, ‘मेरा प्रतिस्पर्धी छन् जस्तो लाग्दैन । तपाईं (पत्रकार)हरूलाई छन् जस्तो लाग्छ ?’यसको अर्थ कडा टक्कर दिनसक्ने उम्मेदवार नभएको र जित सहजै हुने भन्ने हो ।
यहाँ चार वर्ष शिक्षण गरेको अनुभव पनि दाहालसँग छ, र यसपटक यहीँबाट चुनाव जितेर प्रधानमन्त्री हुँदै आर्थिक क्रान्तिको थालनी गर्ने दाहालको लक्ष्य छ ।यसअघि उनले पहिलो संविधानसभा चुनाव २०६४ काठमाडौं–१० र रोल्पा–२, दोस्रो संविधानसभा चुनाव २०७० सिरहा–५ र प्रतिनिधिसभा चुनाव २०७४ चितवन–३ बाट जितेका थिए ।
गोरखा–२ उनको नयाँ चुनाव क्षेत्र हो । यहाँबाट दाहालकै राजनीतिक सहयात्री डा. बाबुराम भट्टराईले पहिलो र दोस्रो संविधानसभा चुनाव माओवादी र प्रतिनिधिसभा चुनाव २०७४ भने कांग्रेसको समर्थनमा नयाँ शक्ति पार्टीबाट जितेका थिए । भट्टराई यसपटक दाहाललाई समर्थन गर्दै चुनावी प्रतिस्पर्धाबाट बाहिर बसेका छन् ।
उक्त क्षेत्रमा २०४८, २०५१ र २०५६ मा भने नेपाली कांग्रेसको रजगज थियो । यही क्षेत्रका गोरखाली मतदाताबाट अनुमोदित भएर यसपटक संसद् जाने दाहालको चाहना छ ।
तर, प्रतिस्पर्धी अब्दुसले भन्दै आएका छन्, ‘उहाँ गोरखाली होइन । गोरखालीको भाग खोस्न आउनुभएको हो । उहाँलाई गोरखालीले यसपटक जुनसुकै हालतमा पराजित गर्नुपर्छ र मैले चुनाव जित्नुपर्छ ।’
के अब्दुसको चाहनालाई रोक्दै चुनाव जित्न दाहाललाई सहज छ त ? अथवा, दाहाललाई जित्नबाट रोक्नसक्ने जनमत अब्दुसको दल एमाले र एमालेसँगको गठबन्धनमा
रहेका दलहरूको छ ? यसबारे विश्लेषण गर्न एउटा आधार बन्नसक्ने स्थानीय चुनावको परिणामलाई पहिले हेरौं– गोरखा–२ मा पालुङटार नगरपालिका, सिरानचोक
गाउँपालिका, अजिरकोट गाउँपालिका, बारपाक सुलिकोट गाउँपालिका, गोरखा नगरपालिकाको ८, ९, १०, ११, १२, १३ र १४ नम्बर वडा छन् ।
गत वैशाखमा सम्पन्न स्थानीय चुनावमा खसेको मतका आधारमा माओवादी केन्द्र यहाँको सबैभन्दा ठूलो दल हो । स्थानीय चुनावमा उक्त दलका वडाध्यक्षका उम्मेदवारहरूले २१ हजार ८८६ मत पाएका छन् । निर्वाचन आयोगले सार्वजनिक गरेको मत परिणामअनुसार दोस्रो दल कांग्रेसले २१ हजार ४१२ मत पायो ।
अब्दुस उम्मेदवार रहेको दल एमालेले सात हजार ९२६ मत पाएको थियो । यो मत दाहाल उम्मेदवार बनेको दल माओवादी र कांग्रेसले पाएकोभन्दा करिब तेब्बर कम हो । डा. भट्टराई तत्कालीन जनता समाजवादी पार्टी (जसपा)मा हुँदा उक्त दलले यहाँ एमालेलेभन्दा केही कम सात हजार ५०४ मत पाएको थियो ।
हाल भट्टराई नेपाल समाजवादी पार्टी हुँदै दाहाल नेतृत्वको माओवादीमा आउने तरखरमा छन् । यस आधारमा जसपाले पाएको मत पनि दाहाललाई जानसक्ने सम्भावना रहेको विश्लेषण हुँदै आएको छ । तर, जसपाको सबै मत नजान सक्छ । किनभने, भट्टराईनिकट नेता हरिशरण आचार्यले मियाँलाई सहयोग गर्ने देखिएको छ ।
यद्यपि, गठबन्धनमा रहेका माओवादी र कांग्रेसकै मत ४३ हजार २९८ छ । जसपाको मत आधामात्रै दाहालको चुनाव चिह्न हँसिया हथौडामा गएको अवस्थामा करिब ४७ हजार मत हुने चर्चा हुँदै आएको छ । यो मत मियाँको दल एमाले र जसपाको केही मत जाँदा पनि पाँच गुणा जति बढी हो ।
दाहालले यही हिसाबलाई आधार मानेर ४ मंसिरमा हुने चुनावलाई प्रतिस्पर्धीविहीन चुनाव भनेको हुनसक्ने आकलन गर्न सकिन्छ । फेरि, दुईपटक प्रधानमन्त्री बनिसकेका उनी राष्ट्रिय राजनीतिमा ‘किङ मेकर’को रूपमा चिनिन्छन् । राजनीतिक विश्लेषक सुरेन्द्र केसी दाहाललाई चतुर राजनीतिज्ञ मान्छन् । यसरी राजनीतिकरूपमा अग्ला कदका दाहालसँगको
प्रतिस्पर्धामा रहेका मियाँको पनि आफैंले जित्ने दाबी छ ।
त्यसो त कहिलेकाहीँ नपत्याइएका उम्मेदवारले चुनाव जित्ने गरेको दृष्टान्त छ । काठमाडौं महानगरपालिकामा स्वतन्त्र उम्मेदवार बालेन्द्र (बालेन) शाहले चुनाव जित्नसक्छन् भन्ने कसैले अनुमान नै गरेका थिएनन् । धरान उपमहानगरपालिकमा पनि हर्क साम्पाङले चुनाव जित्नसक्ने कसैले सोचेका थिएनन् ।
तर, दुवैले सानदार चुनाव जिते । यी दृष्टान्तका आधारमा मियाँले चुनाव जित्नसक्ने सम्भावनालई नकार्न सकिन्न । यी दुई नेताका अतिरिक्त चुनावी मैदानमा उत्रिएका अन्य उम्मेदवारहरूको पनि चुनाव जित्नसक्ने सम्भावना भने नभएको भन्ने होइन ।
गोरखालीले विश्वास गरेर मत दिएको अवस्थामा जित्न सक्छन् । चुनावी मैदानमा दाहाल र मियाँबाहेक राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीका सुशील पन्त, नेपाल मजदुर किसान पार्टीका प्रल्हाद लामिछाने, हाम्रो नेपाली पार्टीका प्रकाश थापा, राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी नेपालका कुलबहादुर बस्नेत, नेकपा मालेका नारायणबाबु आचार्य, मंगोल नेसनल अर्गनाइजेसनका सोमबहादुर गुरुङ, नेपाली कांग्रेस (बिपी)का टीकादत्त पोखरेल, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका कविन्द्र बुर्लाकोटीसँगै स्वतन्त्र उम्मेदवारहरू गणेश देवकोटा र विनोदकुमार गुरुङ छन् ।
प्रकाशित मिति: शुक्रबार, कात्तिक २५, २०७९ १०:००
