काठमाडाैं - नेपालमा चियाको सर्वाधिक खेती र उत्पादन हुने जिल्ला झापाका चिया उद्योगीले मागे रासायनिक मल माग गरेका छन् ।हजारौँ मजदुर र किसान आश्रित भएकाे यस जिल्लामा चियाखेतीका लागि रासायनिक मल उपलब्ध गराउन छाडेकोले नेपाल चिया उत्पादक सघंले माग गरेका हुन् ।
विसं २०७७ देखि सरकारले चियाखेतीका लागि रासायनिक मल उपलब्ध गराउन छाडेको नेपाल चिया उत्पादक सङ्घका महासचिव शिवकुमार गुप्ताले बताए ।
चियाका बुट्टा र कारखाना राजमार्गबाट प्रशस्त देख्न पाइन्छ तर सरकारलाई चियाखेतीमा मल चाहिन्छ भन्ने थाहा नभएकाे गुनासाे कृषककाे रहेकाे छ। नेपालले विदेशमा चिया निर्यात गरेर बर्सेनि करोडौँ विदेशी मुद्रा आर्जनसमेत गर्दछ ।
यद्यपि चियाखेतीलाई आवश्यक पर्ने रासायनिक मल सरकारले उपलब्ध नगराएपछि तस्करी गरेर भित्र्याउन बाध्य हुनुपरेको उनी बताउँछन् । चिया व्यवसायमा नलागेकाहरू चियाखेतीका लागि रासायनिक मलखादको व्यवस्था नगरिएकामा सरकारसँग असन्तुष्ट छन् ।
उद्योगीले भरपर्दो संयन्त्र बनाएर चियाखेतीका लागि रासायनिक मलको व्यवस्था मिलाउन माग गरिरहेका छन् । चिया गोडमेल र मलखाद प्रयोग गर्ने बेला सुरु भइसकेकाले मलको यथाशीघ्र व्यवस्था हुनुपर्ने उद्योगीहरूको माग छ ।
चिया बगानमा युरिया, डिएपी, पोटास, एमोनिया सल्फेटलगायतका रासायनिक मल जरुरत हुन्छ । नेपाल चिया उत्पादक सङ्घका महासचिव गुप्ताले विसं २०७६ अघिसम्म सरकारले चियाका लागि मल दिने गरेको थियाे । त्यसयता सरकारी कोटामा मल नपाइएको उनको भनाइ छ ।
उद्योगीले चिया क्षेत्रले मल नपाइरहेको समस्या समाधानका लागि राष्ट्रिय चिया तथा कफी विकास बोर्डमार्फत पहल गर्न, कृषि ज्ञान केन्द्र, कृषि सामग्री कम्पनी, साल्ट ट्रेडिङलगायतका निकायलाई समन्वयकारी भूमिका निर्वाह गर्नसमेत आग्रह गरेका छन् ।
साना चिया किसानको हकमा चिया सहकारीलाई डिलर दर्ता गरी मल उपलब्ध गराउन र ठूला चिया कम्पनीको हकमा प्रदेश वा केन्द्र सरकारमार्फत कोटा निर्धारण गरी मल उपलब्ध गराउन सकिने सङ्घका महासचिव गुप्ताले बताए।
प्रकाशित मिति: सोमबार, माघ २३, २०७९ ०८:०१
