मुलुकले तेस्रो राष्ट्रपति बनेका रामचन्द्र पौडेलले आफ्नो कार्यभार सम्हालेका छन् । सोमबार पद तथा गोपनीयताको शपथ ग्रहण गरेपछि उनले कार्यभार सम्हालेका हुन् । गत बिहीबार उनी राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएका थिए । विगत छ दशकयता सक्रिय राजनीति गरेका पौडेल समकालीन पाका नेतामध्येमा पर्छन् । पञ्चायतविरोधी गतिविधिमा संलग्न हुँदै २०४८ सालदेखि उनी संसदीय राजनीतिमा क्रियाशील रहँदै आएका छन् । पार्टी र देशको प्रमुख कार्यकारी नेतृत्वमा पुग्न निरन्तर संघर्ष गरेका उनी त्यसमा असफल रहे । तर, राजनीतिक जीवनको उत्तराद्र्धमा मुलुकको राष्ट्रपतिजस्तो गरिमामय पद हासिल गर्न सफल भए । यसलाई उनको राजनीतिक जीवनको सुखद अन्त्य मान्न सकिन्छ ।
पौडेल संसदीय व्यवस्था, संविधान र लोकतन्त्रको पक्षमा निरन्तर उभिँदै आएका नेता हुन् । उनको त्यही अडानले गणतन्त्र नेपालको तेस्रो राष्ट्रपति बन्ने बाटो खोलेको हो । पटक–पटक मन्त्रीदेखि सभामुखसम्मको जिम्मेवारी सम्हालिसकेका उनी अनुभवी र पाका नेता हुन् । समकालीन नेताहरुको तुलनामा उनी कम
विवादित नेता पनि हुन् । उनमा अहिलेसम्म कुनै पनि प्रकारको गम्भीर दाग लागेको छैन । त्यसैले पनि उनी आठदलीय गठबन्धनको साझा उम्मेदवार बन्न सफल भएका हुन् ।
राष्ट्रपतिको उम्मेदवार बन्दै गर्दा र राष्ट्रपति निर्वाचित भएपछि पनि उनले राष्ट्रपति पदको गरिमा जोगाउने प्रतिबद्धता जनाएका छन् । उनले भनेका छन्, ‘गणतन्त्र नेपालको राष्ट्राध्यक्ष कस्तो हुनुपर्छ भन्ने म देखाउँछु ।’ पौडेलको यो भनाइको संकेत वर्तमान तथा पूर्वराष्ट्रपतिको विवादित भूमिकातर्फ हो । राष्ट्रपति पदमा रहेका व्यक्ति कुनै पार्टीप्रति झुकाव राख्न मिल्दैन, निष्पक्ष रहनुपर्छ । तर, त्यस्तो निष्पक्ष भूमिका वर्तमान र पूर्वराष्ट्रपतिबाट नपाएकै हो । त्यसैलाई उदाहरणको रुपमा लिएर पौडेलले म निष्पक्ष भूमिका खेल्छु भन्न खोजेको बुझ्न सकिन्छ । तर, उनको यो भनाइ व्यवहारमा साँच्चिकै देखिने हो कि होइन, त्यो भविष्यमा देखिने नै छ ।
नेपालको संविधानले राष्ट्रपतिलाई कार्यकारी भूमिका दिएको छैन । राष्ट्रपतिको प्रमुख भूमिका संविधानको रक्षा गर्नु हो । संविधानविपरीत सरकार अगाडि बढ्न खोजे रोक्ने काम राष्ट्रपतिको हुन्छ । तर, विगतमा आफू अनुकूल दलको सरकारले ल्याएका जुनसुकै विधेयकहरु आँखा चिम्लेर प्रमाणीकरण गरिदिँदा राष्ट्रपतिको भूमिकामाथि प्रश्न उठ्ने अवस्था आएको थियो । त्यसले राष्ट्रपति पदप्रतिको सम्मान र उक्त पदको ओझ नै घटाएको थियो । त्यसैले नवनिर्वाचित राष्ट्रपति पौडेलले त्यसलाई सच्याउँदै पुनः यो पदको गरिमा जोगाउन प्रमुख भूमिका खेल्नुपर्छ । मुलुक र जनतालाई अभिभावकीय भूमिकाको अनुभूति दिलाउन सक्नुपर्छ । यतिखेर जनताले मुलुकको सच्चा अभिभावक खोजिरहेको छ । त्यो अभाव पूर्ति गर्न केन्द्रित हुने आशा र शुभेक्षा छ नवनिर्वाचित राष्ट्रपतिसँग । साथै, जनतालाई निराश बनाउने काम नहुने अपेक्षा पनि ।
प्रकाशित मिति: मंगलबार, फागुन ३०, २०७९ १०:२२
