रूपन्देही–प्रदेश नं. ५ का मुख्यमन्त्री शंकर पोखरेलले सम्पदा प्रवद्र्धनका लागि जग्गा अधिग्रहण गरेर नक्सांकनको काम अगाडि बढाउन आवश्यक रहेको बताएका छन् ।
लुम्बिनी विकास कोषले मंगलबार लुम्बिनीमा आयोजना गरेको ‘वृहत्तर लुम्बिनी क्षेत्रको योजना तथा विश्व शान्तिनगरको कार्यान्वयन सम्बन्धी छलफल’ कार्यक्रममा उनले यस्तो बताएका हुन् ।
लुम्बिनीलाई सांस्कृतिक विविधतायुक्त शहरको रूपमा विकास गर्नुपर्ने बताउँदै मुख्यमन्त्री पोखरेलले लुम्बिनी विकास कोष अहिलेसम्म आफ्नो क्षेत्रभित्रको विकासमा मात्रै केन्द्रित रहेको बताए । उनले गुरुयोजनाको काम पूरा भएपछि कोष बाहिरको काममा पनि ध्यान दिन सकिने बताए । उनले विकास निर्माणमा मात्रै कोष केन्द्रित हुने हो भने पर्यटन प्रवद्र्धन र व्यवस्थापनको जिम्मेवारी प्रदेश सरकारलाई दिनुपर्ने उनको भनाई थियो ।
मुख्यमन्त्री पोखरेलले सैनामैनाको जोगिडाँडा देवदहको खयरडाँडा जस्ता क्षेत्रको पुरातात्विक महत्व पहिचानका लागि यस क्षेत्रमा पुरातत्व विभागको कार्यालय स्थापना गर्नुपर्नेमा जोड दिए ।
उनले स्थानीय समुदाय आफै पर्यटन प्रवद्र्धनका हिस्सेदार बन्नुपर्ने र त्यसका लागि लुम्बिनी बाहिर सांस्कृतिक विविधतायुक्त शहरको विकास गर्नु आवश्यक रहेको बताए । लुम्बिनी बाहिर ‘मिनि ठमेल’ निर्माण हुनसके पर्यटकको बसाइँ लम्ब्याउन सहज हुने उनको धारणा थियो । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयनमन्त्री योगेशकुमार भट्टराईले सामाजिक र सांस्कृतिक विविधतालाई ध्यानमा राखेर वृहत्तर लुम्बिनी क्षेत्रको योजना बनाउने जानकारी गराए । उनले वृहत्तर लुम्बिनी क्षेत्रभित्र बौद्ध स्तूप, मस्जिद, मन्दिरलगायत सबै क्षेत्रलाई समेटेर धार्मिक, सांस्कृतिक विविधतालाई ध्यानमा राखेर बुद्धको जीवनीसँग जोडिएका रूपन्देही, कपिलबस्तु र नवलपरासीका विभिन्न क्षेत्रको विकास गर्ने अवधारणा सरकारले अगाडि बढाउने बताए । उनले कुनै पनि विकासका आयोजना अगाडि बढाउँदा स्थानीयवासीको जीवनस्तरमा कसरी परिवर्तन ल्याउन सकिन्छ भन्ने कुरालाई विशेष सरकारले जोड दिने जानकारी गराए । उनले वृहत्तर लुम्बिनी विकासको योजना कार्यान्वयन गर्न वृहत्तर लुम्बिनी विकास प्राधिकरण गठन गर्ने जानकारीसमेत दिए ।
कार्यक्रममा वृहत्तर लुम्बिनी क्षेत्रको विकासबारे प्रस्तुतिकरण गर्दै लुम्बिनी विकास कोषका उपाध्यक्ष भिक्षु मेत्तेय (अवधेश कुमार त्रिपाठी)ले प्रोफेसर केञ्जो टाङ्ले तयार पारेको लुम्बिनी गुरुयोजना पूरा गर्न ग्लोबल बोलपत्र आह्वान प्रक्रियामा गएको बताए ।