- सभामुखले आकस्मिक समयमा बोल्न नदिँदा सांसद अमरेशकुमार सिंहले कपडा फुकाले
- भ्रष्टाचारसम्बन्धी उजुरी अख्तियारमा परेलगत्तै सिंहको अश्लील हर्कत
- २०५१ पछिको संसद्मा हालका राष्ट्रपतिमाथि हातपात
- ३ मंसिर २०६७ मा बजेटको ब्रिफकेस खोसाखोस
-२०७१ को माघमा ओली, भण्डारी र नेम्बाङलक्षित संसद्मै कुर्सी प्रहार
- गत वर्षको भदौ अन्तिममा एमाले सांसदहरू मर्यादापालकको टाउकाटाउकामा
काठमाडौं– नीति निर्माण गर्ने थलो संघीय संसद्मा सांसदहरू घरिघरी अनेक ताण्डव देखाउँछन् । कहिले सरकार त कहिले सभामुखको विरोध गर्ने नाममा कतिपय सांसदहरू अश्लील, असभ्य र अमर्यादित व्यवहार प्रदर्शन गर्न गर्दछन् ।
जुन सोमबार पनि संसद्मा दोहोरियो । स्वतन्त्र सांसद डा. अमरेशकुमार सिंहले अश्लीलता र असभ्यता दुवै झल्किनेगरी संसद् बैठकको सुरुमै कपडा फुकालेर अर्धनग्नता प्रदर्शन गरे । कारण– सभामुख देवराज घिमिरेले आकस्मिक समयमा बोल्न नदिनु ।
उनले कपडा फुकालेर अर्धनग्नता प्रदर्शन गर्दा छेउमै रहेका जनमत पार्टीका सांसद डा. चन्द्रकान्त (सिके) राउत भने मुसुमुसु हाँसे । अन्य सांसदहरू भने मुखामुख गरे । यस्तो हर्कत देशको संसदीय इतिहासमा पहिलो हो । ठ्याक्कै यस्तै खालको विरोध शैली कुनै पनि सांसदले यसअघि अपनाएका थिएनन् ।
संसद्मा सांसद सिंहले भ्रष्टाचारबारे बोल्न आकस्मिक समय सभामुख घिमिरेसँग माग गरेका थिए । सभामुख घिमिरेले समय नदिँदा विरोधमा उनले स्टकोट, सर्ट र गञ्जी खोलेर विरोध जनाएका हुन् । लगत्तै सभामुख घिमिरले संसदीय मर्यादाको ख्याल गर्न चेतावनी दिए ।
प्रतिनिधिसभा नियमावलीको नियम २१ मा संसद्मा हुने छलफलमा भाग लिने सदस्यले पालन गर्नुपर्ने नियमसम्बन्धी व्यवस्था छ । जहाँ सभामुखको ध्यानाकर्षण गर्न उठ्नुपर्ने र सभामुखले निजको नाम बोलाएपछि वा इशारा गरेपछि मात्र बोल्नुपर्ने, सभामुखले पद अनुकूल आचरण गरेको छैन भन्ने प्रस्तावको छलफलको क्रममाबाहेक सभामुखको आचरणको आलोचना गर्न नहुने भनिएको छ ।
तर, सांसद सिंहले आकस्मिक समय नपाएको झोंकमा असन्तुष्ट हुँदै कपडा खोलेका हुन् । आइतबारमात्रै उनीविरुद्ध अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगमा उजुरी परेको थियो । त्यसबारे बोल्न सभामुखलाई आग्रह गरेको उनले बताएका छन् ।
‘सभामुखलाई आग्रह गरें । आकस्मिक समयमा भ्रष्टाचारको विषयमा बोल्छु । दुई मिनेट पाउने हो त्यो समय पाऊँ । सभामुखलाई पहिल्यै भनेको थिएँ, समय नपाए म प्रोटेस्टको अन्तिम लेबलसम्म जान्छु । शब्दमै भनेको थिएँ कपडा खोल्छु,’ कपडा खोलेपछि सामाजिक सञ्जालमा लेखेका छन् ।
संसदीय मर्यादाअनुसार संसद्मा अशिष्ट, अश्लील, अपमानजनक, आपत्तिजनक शब्द वा सार्वजनिक शिष्टाचार वा नैतिकताको प्रतिकूल हुनेगरी बोल्न र कुनै व्यक्ति, जाति, धर्म, भाषा वा लिंगलाई होच्याउने वा अरु कुनै किसिमले असर पर्ने गरी बोल्न र असंसदीय शब्द प्रयोग गर्न पाइँदैन । नियमावलीको यही व्यवस्था उल्लंघन गरेको भन्दै सभामुख घिमिरेले अन्यथा कारबाही हुने चेतावनी दिएका थिए ।
‘तपाईंलाई म चेतावनी दिन चाहन्छु । तपाईं यो अशिष्ट व्यवहारबाट फर्केर आएर बस्नूस्,’ घिमिरेले आक्रोशित हुँदै भने । त्यसपछि अमरेशले फुकालेका कपडा लगाए ।
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा)का सांसद डा. धवलशमशेर जबराले भने दाहाल सरकार र अहिलेको राजनीतिक व्यवस्थाको नांगोपनलाई डा. सिंहले नांगिएर विरोध गर्नु ठीक भएको बताए । ‘भर्खरै एक जना माननीय नांगिनुभयो । उहाँ नांगिनुको अर्थ अहिलेको सरकार भ्रष्टाचारले नांगिसकेको छ । व्यवस्था नांगिएको छ,’ डा. जबराले संसद् बैठकमा भने ।
संसद्मा फरक–फरक हर्कत
संसद्मा यस्तो हर्कत गर्ने डा. सिंहमात्रै होइनन्, थुप्रै छन् ।
गत वर्षको भदौ अन्तिम साता सरकारले प्रतिस्थापन विधेयकमार्फत बजेट ल्याउन लाग्दा एमाले सांसदहरू मर्यादापालकको टाउकाटाउकामा चढे । तत्कालीन सभामुख अग्निप्रसाद सापकोटाको टाउको फुटाउने अभिव्यक्ति उनीहरूले दिए ।
नेकपा सरकार हुँदा कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाले तत्कालीन राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीलाई ‘तँ’ जस्तो शब्द संसद्मै प्रयोग गरे । जुन शब्द सभामुख कृष्णबहादुर महराले हटाउन निर्देशन दिनुप¥यो ।
त्यसअघि एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली पहिलोपटक प्रधानमन्त्री हुँदा ६ माघ २०७१ मा माओवादीबाट सिँचाइमन्त्री भएका उमेशकुमार यादवले कुर्सी उचालेर तोडफोड गरेका थिए । त्यसबेला संसद्मा ओली, विद्यादेवी भण्डारी र सभामुख सुवास नेम्बाङमाथि हातपातको प्रयाससमेत भएको थियो ।
त्यसअघि ३ मंसिर २०६७ मा तत्कालीन अर्थमन्त्री सुरेन्द्र पाण्डेले संसद्मा बजेट पेस गर्नेबारे विवाद भएको अवस्थाबीच माओवादी सांसदहरूले ब्रिफकेस खोसेर दुव्र्यहार गरेका थिए । त्यसबेला सांसदहरूबीच हात हालाहालको स्थिति नै सिर्जना भएको थियो ।
वर्तमान राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले त सभामुख हुँदा एमालेका राष्ट्रियसभा सदस्य गोल्छे सार्कीको कुटाइ नै खानुप¥यो । पौडेलले त्यसबेला आफूलाई जिस्क्याएको सार्कीको भनाइ थियो । सहन नसकेर सभामुख पौडेलमाथि हातपात गरेको उनले भनेका थिए ।