- वामदेव गौतम एमालेमा फर्किने
-नेकपा एसबाट एमाले फर्किने नेताहरूको लहर रोकिएन
-नेत्रविक्रम चन्द माओवादीमा फर्किने तयारी
- डा. बाबुराम भट्टराई पनि समाजवादी केन्द्र बनेपछि फर्किने
- कांग्रेस छाडेकाहरू भने फर्किन अनिच्छुक
काठमाडौं – कम्युनिस्ट पार्टीहरूमा पहिले अलगथलग भएका नेताहरू धमाधम पूर्ववर्ती पार्टीमा फर्किंदै छन् । केही फर्किने सुरसारमा छन् । बुधबारमात्रै नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनका एक जना शीर्षस्थ नेता वामदेव गौतमले एमालेमा फर्किने संकेत गरे । उनले पत्रकारहरूसँग भने, ‘मेरो पार्टी सदस्यता एमालेमै छ ।’
तत्कालीन नेकपा विभाजन हुँदा ब्युँतिएका दलहरू नेकपा एमाले र नेकपा माओवादी केन्द्रलाई फेरि एकता प्रक्रियामा ल्याउने भन्दै गौतमले नेकपा एकता राष्ट्रिय अभियान चलाएका थिए । तर, एकता अभियान निष्प्रभावी बन्यो ।
एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालबीच एकपटक भेटवार्तासमेत गराउन सकेनन् । यसले नेकपा एकता राष्ट्रिय अभियान नाममै सीमित भएको पुष्टि गर्छ । अभियानमा सुरुमा जोडिएका धेरै नेताले पनि उनलाई छाडिसकेका छन् ।
आफ्नै राजनीतिक स्वार्थ पूरा गर्न र राजनीतिक भविष्य सुरक्षित राख्न कम्युनिस्ट नेताहरू पहिलेकै पार्टीमा फर्किने गरेको देख्छु ।-भीम भूर्तेल,राजनीतिक विश्लेषक
यसरी एकातिर सांगठनिक रूपमा निकै कमजोर बन्दै जानु र अर्कातिर राष्ट्रिय सभा सदस्यको पदावधि सकिन केही वर्ष छँदा उनी एमालेमै फर्किन लागेका हुन् । एमाले फर्किन उनले ओलीको मुख ताकिरहेका छन् । ओलीले पनि सदस्यता एमालेमै रहेकाले गौतमलाई एमाले आउन समस्या नभएको बताइसकेका छन् ।
एमालेमा मंगलबारमात्रै नेकपा एकीकृत समाजवादीका उपाध्यक्ष केदार न्यौपाने फर्किए । त्यसअघि सोही दलका वरिष्ठ नेता मुकुन्द न्यौपाने एमालेमै फर्किएका थिए । गत ४ मंसिरको निर्वाचनअघि त नेकपा एसबाट थुप्रै नेता एमालेमा फर्किए । जो नेताहरू ओलीले पार्टीलाई विधि, विधान र अनुशासनमा नचलाएको प्रश्न उठाउँदै अलग भएका थिए । उनीहरूको असन्तुष्टि ओलीको कार्यशैलीमा पनि थियो । तर, यतिबेला धमाधम फर्किंदै छन् ।
फर्किएका नेताहरूले नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनलाई उचाइमा पु¥याउन एमालेमै फर्किएको बताउने गरेका छन् । निर्वाचनको सम्मुखमा एमालेबाट अलग भएका र स्वतन्त्र भएर निर्वाचन जितेका सांसद किरणकुमार साह एमालेमै आइसकेका छन् । अर्का सांसद शिव मण्डल पनि एमाले फर्किन लागेका विवरणहरू आइरहेका छन् ।
अर्को कम्युनिस्ट पार्टी माओवादी केन्द्रमा पनि पहिले अलगथलग भएका नेताहरू आउने क्रम जारी छ । आउन लागेकाहरू पनि थुप्रै छन् । पार्टी सचिवसमेत भइसकेका नेकपा महासचिव नेत्रविक्रम चन्द माओवादीमा केही दिनमै आउने तयारीमा छन् । माओवादी आन्दोलनलाई नयाँ शिराबाट अघि बढाउन स–साना शक्तिमा विभाजित भएर बस्नु औचित्यपूर्ण नहुने र आन्दोलनका दौरान भएका कमिकमजोरीलाई सच्याउँदै एक ठाउँमा आउन आवश्यक भएको उनले भन्दै आएका छन् ।
माओवादी उपाध्यक्ष भइसकेका पूर्वप्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराई त निर्वाचनअघि नै माओवादी फर्किने सुरमा थिए । तर, नामचाहिँ माओवादी हटाएर समाजवादी केन्द्र राख्नुपर्ने उनको मत छ । यो नाममा अन्य समाजवादी नेताहरूलाई पनि अटाएर जान सकिने उनले बताउँदै आएका छन् । तर, पनि समाजवादी केन्द्र बनिसकेको छैन, जसले गर्दा उनी नेपाल समाजवादी पार्टीमै छन् । अन्य मसिना पूर्वमाओवादी घटकहरूले पनि माओवादीमै फर्किने सुर गरिरहेका छन् ।
वाम राजनीतिक विश्लेषक भीम भूर्तेल जनताको हितभन्दा पनि आफ्नै राजनीतिक भविष्य सुरक्षित गर्न पहिले पार्टी छाडेकाहरू फेरि सोही पार्टीमा फर्किने गरेको बताउँछन् । आफू अलग हुँदा गठन गरेको दल वा आबद्ध भएका कुनै दलको राजनीतिक भविष्य अँध्यारो देखेपछि नेताहरू बहाना बनाएर पूर्ववर्ती दलमा फर्किने गरेको उनको ठम्याइ छ ।
‘स्वार्थमा जनताको मुद्दा हुनुपर्छ । तर, आफ्नै राजनीतिक स्वार्थ पूरा गर्न र राजनीतिक भविष्य सुरक्षित राख्न पहिलेकै पार्टीमा फर्किने गरेको देख्छु,’ उनले प्रभावसँग भने, ‘यो जनताको हितमा हुँदैन ।’देशकै ठूलो लोकतान्त्रिक दल भनिएको कांग्रेसमा भने ठीक उल्टो छ । त्यहाँ आउनेभन्दा जाने नेताहरू बढी छन् ।
गत उपनिर्वाचनको सम्मुखमा कांग्रेससँग नजिक भएर लामो समयदेखि क्रियाशील अर्थविद् डा. स्वर्णिम वाग्ले कांग्रेसबाट अलग भए । स्थापना भएको एक वर्ष पनि नभएको दल राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीमा गए । त्यही दलबाट उपनिर्वाचन तनहुँ– १ मा लडे । जितेर संसद्मा आएका छन् ।
देउवाजीको कार्यशैली छाडेर गएका नेताहरूलाई मन परेको छैन । उनी नेतृत्वमा हुञ्जेल फर्किने देख्दिनँ-प्रा.डा. लोकराज बराल ,राजनीतिशास्त्री
उनी गत ४ मंसिरको चुनावमा कांग्रेसको घोषणापत्र लेख्नेमध्येकै एक जना सदस्य हुन् । हाल रास्वपा सांसद रहेका मनिष झा पनि कांग्रेसको घोषणापत्र लेख्ने युवा नेता हुन् । अर्का सांसद सन्तोष परियार र शिशिर खनाल पनि रास्वपा स्थापना हुनुअघि कांग्रेससँगै नजिक थिए । कांग्रेसबाट अलग भएर उनीहरू विधायकको हैसियतमा छन् । जसरी कम्युनिस्ट पार्टीमा पहिले अलग भएका नेताहरू फर्किँदैछन्, उनीहरूको भने कांग्रेस फर्किने सुरसार छैन ।
कांग्रेसदेखि अलग भएर स्वतन्त्र चुनाव लडेका नेता डा. अमरेशकुमार सिंहले पनि कांग्रेसमा फर्किन चाहेका छैनन् । उनको राजनीतिक रूपमा कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवासँग तीक्ततापूर्ण सम्बन्ध छ । जसका कारण तत्काल कांग्रेस फर्किने पक्षमा उनी छैनन् ।
कांग्रेसले गत उपनिर्वाचनअघि पार्टी अनुशासनको कारबाही फुकुवा गरेका नेताहरूसमेत कांग्रेसमा फर्किन मानेका छैनन् । पूर्वमन्त्री गोविन्दराज जोशीदेखि पूर्वसभासद जगन्नाथ पौडेलले कांग्रेस फर्किन इच्छाएनन् । बरु, रवि लामिछाने नेतृत्वको दल रास्वपामा मतदान गर्न गत उपनिर्वाचनमा निकटस्थहरूलाई सुझाए ।
राजनीतिशास्त्री प्रा.डा. लोकराज बराल देउवा सभापति हुञ्जेल कांग्रेस छाडेका नेताहरू पार्टीमा फर्किने सम्भावना देख्दैनन् । अन्तर्घातको नाममा अनुशासन कारबाहीको डण्डी चलाएर प्रतिस्पर्धी नेताहरूको राजनीतिक भविष्य अन्धकार बनाएका कारण कांग्रेस फर्किन अलग भएकाहरू नचाहेको उनलाई लाग्छ ।
‘देउवाजीको कार्यशैली छाडेर गएका नेताहरूलाई मन परेको छैन । उनी नेतृत्वमा हुञ्जेल फर्किने देख्दिनँ,’ उनले भने, ‘प्रतिरोधपूर्ण ढंगले पार्टी राजनीति सकिदिएको बुझाई पार्टीबाट अलग भएका नेताहरूको छ ।’
कांग्रेसमा नेतृत्व परिवर्तनको माग नउठेको होइन । महामन्त्री गगन थापासहितका नेताहरू त अहिले पनि पार्टी रुपान्तरण अभियानको नाममा देउवाको विकल्प खोजिरहेका छन् । तर, सार्थक हुन सकेको छैन । पार्टी छाडेकाहरूलाई फर्कौं फर्कौं लाग्ने भएको छैन । जबकि, कम्युनिस्ट पार्टीहरूमा भने धमाधम फर्किरहेका छन् ।कक
