‘कस्ता–कस्ता आए गुलेली खेलाए, मट्यांग्रा सत्यानाश’ भन्ने उखान नेपाली ब्युरोक्रेट्ससँग हुबहु मिल्छ । राष्ट्रवादी मानिएका ब्युरोक्रेट्सहरु ५८ वर्ष उमेरसम्म राष्ट्रका सबै नीति नियम, कानुन खेलाउँछन् आफ्नो स्वार्थ पूरा गर्छन् । अनि राष्ट्रलाई नै तिलाञ्जली दिँदै विदेशीको दास बन्न लालायित हुने गरेका छन् ।
बैरी, नेपाल सरकारको सहसचिवबाट रिटायर्ड भएको केही महिना पनि भएको छैन । धन्नैले सचिवमा बढुवा भएका उनलाई सचिव नभएकै जाती भयो रे ! किन भनेर सोधेको ? सचिव भाको भए, अवकाशपछि कहाँ गयो के गर्यो भन्दै सोधीखोजी गर्ने युट्युबर धेरै हुन्थे । त्यही भएर यही जाती ।
अरु मुठाका मुठा बिटा बुझाएर रिझाउँदा पनि सचिव हुन पाइनँ भन्दै पिआर नवीकरण गराउन फुत्त उता पुगेर आउँछन् । बैरीचाहिँ किन विरक्तिएका होलान् भनेको त उनको पहिले नै पिआर रैछ ! कुन बेला पेन्सन होला र राज्यलाई टेन्सन दिएर भागौंला भन्ने भाको रैछ !
आजकल चिलगाढी चढेर अस्ट्रेलिया, अमेरिका नाति नातिना खेलाउन जाने ९० प्रतिशत त यस्तै सरकारी जागिरे अवस्थामा नै पिआर लिएका बैरीजस्तै सयौं व्यक्ति भेटिन्छन्, एयरपोर्टमा । अनि तेल भिसामा जाने अधिकांश यस्तै उस्तै त्यस्तै सरकारी कर्मचारी नै फेला पर्छन् ।
बैरीहरुको विचारै बैरी भनेजस्तो । सरकारी जागिर खानु त मालदार अड्डामा नै रहेछ । भन्सार र सञ्चार भन्थे रे ऊ बेला । अहिले पनि त्यस्तै छ । पचास वर्षअघि भोकले विदेशिन्थे पैसा कमाउन । अहिले शोखले विदेशिन पनि छन् पैसा सिध्याउन ।
देशबाट पैसा लिएर जानेहरु हाँसिखुसी आफ्ना छोराछोरीलाई बिदा गर्छन्, छ–सात महिनामा उतै भेट्ने गरी । विदेशबाट पैसा लिएर आउने भाग्यमानीहरुलाई बिदाइ गर्छन्, अर्कोथरी बाबुआमा आँशु झार्दै दुई वर्षे भिसा सकेर स्वदेशमा सँगै बस्ने गरी ।
नगरुन् पनि किन । यहाँ त बैरी जस्ताले शासन गरेको देश हो नि त ? अभिभावक जस्तो सरकार छैन ! व्यापारी जस्तो सरकार छ । सरकारले नै मान्छे बेच्छ ! अनि गरिबका छोराछोरीले पठाइदिएको रेमिट्यान्सबाट जुस र घुस खानेहरुबाट मुलुक कहिले बन्ला र ?
५० वर्षअघि लंगौटी लगाएर चामलका लागि लाइन बस्थे र हाम्रा ’बा’ हरु ! अहिले जिन्स पाइन्ट लगाएर चामल किन्ने पैसा जोहो गर्न वैदेशिक यात्राका लागि पासपोर्ट र भिसाका लागि लाइन बस्छौं हामीहरु ! कठैबरा देश बनाउन खर्चिनुपर्ने अमूल्य समय लाइन बस्दा बस्दै आधा उमेर जान्छ ।
देश त कहाँ गरिब हो र ? देशलाई गरिब बनाउने त बैरीहरु हुन् । जसले देशको विकास र जनताको सेवा गर्छु भन्दै शपथ खाएको थियो । तर उसले शपथ खाएसँगै घुस खान थाल्यो । विदेशीको दास बन्दै देशको गोप्य सूचनाहरु सेतो कपडामा कालो दाग लगाउँदै पठाउन थाल्यो । त्यसैले त अवकाश भएको एक महिना हुन नपाउँदै बैरी भए भरको सम्पत्ति बेचेर पिआरसहित उतै दास बन्न हिँडिरहेका छन् । शासक शोषक भएपछि कसको बाउको के लाग्छ र ? आखिर देश धान्ने त उही गरिबले नै त हो । देश जोगाइदिनुपर्ने उही गरिब, श्रमिक र श्रममा विश्वास गर्नेले नै त हो !
५८ वर्षे जागिरको अवकाश अनि त्यसपछि जन्मभूमिलाई धोका दिएर विदेशीतिर बास हुनेहरुबाट के नै पो अपेक्षा गर्न सकिन्छ र ? सरकार, सरकार नै नभएपछि बैरीहरुले गर्ने त यस्तै हो । जीवनभर सरकारी सेवा भन्दै क्यास कमाउने, उमेर पुगेपछि त्यही राज्यलाई ख्याँस दिने ।
बैरीले गरेको पनि ठिकै हो । जालसाझी गरेरै भए पनि, नेताको दैलो धाएरै भए पनि । त्यत्ति पुगेन भने दूतावासमै पुगेरै भए पनि देशको इज्जतलाई फालेर आफ्नो स्वार्थ त पूरा गरेकै छ नि । सरकार भन्नेलाई चाहिएकै त्यस्तै हैन र ?
हिजोका धनाढ्य र जुस र घुस खाएर नवधनाढ्य बनेकाहरु छोराछोरी अमेरिका, अस्ट्रेलिया ताक्छन् उतै भासिन्छन् । छोराछोरी कहाँ छ भन्दा उतै भन्छन्, बुढेसकालमा पानी ख्वाउने पनि मान्छे नहुँदा बल्ल पो धिक्कार्छन् । अनुहार दुःखी बनाउँछन् । देश र सिस्टम बिगार्ने त यिनै त हुन् । आफैंले आफैंलाई लोप्पा ख्वाउँछन् ।
गरिबका छोराछोरी सधैँ गरिब नै देखिन्छन् मलेसिया, दुबई कतार जान्छन् । दुई–चार वर्षमै आफ्नै थातथलो आउँछन् । छोराछोरी कहाँ छन् भन्दा स्वदेशमै छन् । व्यापार गर्दै छ वा यस्तै मास्टरी सास्टरी केही गर्दछन्, सँगै छम् भन्छन् । खुसी देखिन्छन् । धन भएर दुःखी हुनुभन्दा नभएरै खुसी छन् । देशमै छन् ।
न त नेताका छोराछोरी छन्, न त ब्युरोक्रेट्सका, न त व्यापारीका ! सबैका सबै उतै छन् । यताबाट लुट्नु लुट्छन् उतैतिर पठाउँछन् । राष्ट्र बैकका शासकहरुले हुण्डी गर्न सिकाउँछन् । नियमले गरिबले कमाएको ल्याउनै मिल्दैन र ! तर, अनैतिक ढंगले देश खोक्रो बनाउनेले उता कसरी पढाउन मिल्ने । कहिले एम अधिकारीको चक्कर । कहिले हुण्डीवालाको ठक्कर !
त्यही भएर होला ५८ वर्षसम्म राज्यको ढुकुटी रित्याउँदा शासक बनेकाहरु अवकाशपछि दास बन्न उतै लागेका छन् । जुन जोगी आए पनि कानै चिरेका त्यसै कहाँ भन्या रैछ र ?
गाउँ रित्तो, बूढाबूढी अशक्त भएर छामी हिँड्छन् भित्तो । झण्डावालालाई झण्डैको चिन्ता । देश भाँडमा जाओस् सत्ता सधैँ आफ्नैमा आओस् यिनका बाउको बिर्ता ? संसद् र सांसद जनता चुस्ने जरिया हुन्, विदेशीको कमिसनमा अपराधको भारी बोक्ने भरिया हुन् । राजनीतिका फटाहाहरुलाई जताततै लुटैलुट, राष्ट्रिय ढुकुटीदेखि एयरपोर्टसम्म यिनलाई छुटैछुट !
नेता होस् कि ब्युरोक्रेट्स उमेर सकिएपछि अवकाश, देशको सम्पत्तिमा विदेशमा बास ? ! यिनलाई पाता फर्काउने हिटलर र देश बनाउने सिंगापुरका लि क्वानको नेपालमा छैन आश । जय शम्भो । नेता र ब्युरोक्रेट्सलाई पैसाले कम भो । अरुको होस् या नहोस् तर मट्यांग्राको जय होस् ।