नेपाल आफैंमा संग्रहालय हो । यो हावापानी, हिमाल, पहाड तराई सांस्कृतिक विविधताले भरिपूर्ण सानो देश हो । यसलाई जगेर्ना गर्नु गराउनेभन्दा पनि विदेशीले आफ्नो हितका लागि सोझा साझा नेपालीलाई एकअर्कामा जुधाएर, आफूअनुकूल बनाउन व्यस्त देखिन्छन् । किन यसो गरिरहेका छन् ? नेपालमा राजनीतिक अस्थिरता किन भइरहेको छ ? यस विषयमा हामी स्वाभिमानी नेपालीले गम्भीर भएर सोच्नु र बुझ्नु जरुरी छ ।
मुलुकको वर्तमान राजनीतिक अवस्था दिनदिनै डरलाग्दो छ, अजाडलाग्दो छ तथा भयावह अवस्थामा छ । आजभोलि र अहिले नै के हुन्छ कसैले सोच्न नसक्ने अवस्थामा देश पुगिसकेको छ । यो देश नेपाल कसरी कहाँबाट सञ्चालन भइरहेको छ, कसैलाई अत्तोपत्तो छैन । यस्तो बरबर अवस्थामा देश पुग्दा पनि आमजनता आफ्नै दैनिकी गुजारा कसरी गर्ने भन्ने अवस्थामा मात्रै चिन्तित देखिन्छन् । देशप्रति सोच्नसक्ने, राजनीतिक विश्लेषण गर्न सक्ने बौद्धिक क्षमताको दिनानुदिन ह्रास भइरहेको देखिन्छ । अब यस्तो अवस्थामा आफ्नो आवश्यकता, दैनिकीलाई थाती राखेर देश कुन अवस्थामा गुज्रिरहेको छ, अब भोलि कुन अवस्थामा जाँदै छ, यो सोच्नैपर्ने अवस्था आइसकेको छ । अब बेलैमा देशका युवाहरु जागौं । अब पनि नजागे देशकै अस्तित्व नरहने हो कि भन्ने दिन आइसकेको देखिन्छ ।
हिजोको दिनमा आमूल परिवर्तन गर्छु भनेर राजनीति गर्नेहरु आज कहाँ छन्, कुन अवस्थामा छन् ? उनीहरु अहिले राज्यको सेवा सुविधा सान सौकत साथ तपाईं हामी माझ हिँडिरहेका छन् । तर उनीहरुले जनतालाई देखाएको सपना, परिकल्पना आज जनताका लागि भने सपनाजस्ता मात्र देखिन्छ । जनतालाई ढाटेर सत्तामा पुगेकाहरु आज पनि जनता ढाँटी नै रहेको देखिन्छन् । नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरण होस् वा ललिता निवास प्रकरण होस्, यी सबै प्रकरणमा ठूला पार्टीका नेता संलग्न रहेको देखिन्छ । जसरी हुन्छ धनी हुनुछ, धाकधम्की दिनुछ । के नेताहरु धनी हुनका लागि मात्र यो व्यवस्था आएको हो ? जनताको अवस्थाचाहिँ दिनानुदिन खस्कँदो छ, आज खाए भोलि के खाऊँ भन्ने अवस्था छ । बाँच्नकै लागि एकले अर्काका लागि झुक्याउने, जालझेल गर्ने, चोर्नुपर्ने, ठग्नुपर्ने, लुट्नुपर्ने अवस्था छ । यति पनि गर्न नजान्ने नेपाली पासपोर्ट बोकेर खाँडीतिर जानैपर्ने अवस्था छ । यो हाम्रो समाजमा देखेका र हामीले भोगेका र अनुभव गरेको कुरा हो । यसमा कुनै नेपालीको दुईमत देखिँदैन ।
यसै मेसोमा भन्नुपर्दा यतिबेला नेपाली राजनीतिमा पूर्वराजा ज्ञानेन्द्रको चर्चा परिचर्चा दिनानुदिन बढिरहेको छ । उतिबेला दलहरुसँग उनले पाँचबुँदे सहमतिमै आफ्नो पूर्खाको विरासत नेपाली जनतालाई नासोको रुपमा दिए । अब नेपाल जोगाउनका लागि हामी नेपालीहरु आदिकालसम्म नेपाली नै भएर यो देशमा बाँच्नका लागि सम्पूर्ण नेपालीहरु एकजुट भएर त्यो नासोलाई पूर्वराजालाई नै फिर्ता गर्नुपर्ने दिन आइसकेको छ । यदि यसमा हामीले विलम्ब ग¥यौं भने हाम्रो हातमा नेपाली नागरिकता, नेपाली पासपोर्ट, स्वाभिमान र नेपालीपन नै गुम्ने अवस्था आइरहेको देखिन्छ ।
जुनबेला विदेशीको लहलहैमा, उक्साहाटमा विदेशी लगानीमा, चोर बाटोबाट धोकाधारी तरिकाले गणतन्त्र ल्याए र निर्दोष राजालाई विभिन्न दोष लगाई जसरी श्रीपेज खोसियो । अब हामी सच्चा न्यायप्रेमी नेपालीले श्रीपेज फिर्ता गराउन विभिन्न तरिकाबाट संगठित हुनुपर्ने अवस्थामा छ, अघि बढ्नुपर्ने अवस्था छ र जब जनस्तरबाटै राजालाई श्रीपेज, पहिराउदैनौं, तबसम्म नेपाल र नेपाली र हाम्रो भावी सन्ततीलाई शान्ति हुने छैन । त्यसैले राजसंस्था पुनर्वहालीका लागि सम्पूर्ण नेपाली जाग्नुपर्छ ।
त्यसो त पूर्वराजाको हैसियतमा भए पनि उनलाई भारत, चीन अमेरिका, थाइल्याण्ड लगायतका देशमा जाँदा पनि पहिलाजस्तै राजकीय सम्मान दिइरहेको हामी पाउँछौं । राजसंस्थाको छत्र छहारीमा मात्र नेपाल र नेपालीको भविष्य छ । राजा भनेको नेपालीको शान हो, हाम्रो मान हो । जसरी राजा अन्तर्राष्ट्रिय भ्रमणमा होस् वा स्वदेशमै होस्, जहाँ–जहाँ राजा पुग्छन्, त्यहाँ त्यहाँ आज पनि पहिलेजसरी राजकीय सम्मान पाइरहँदा हाम्रो जिउमा हर्षको काँडा उम्रिन्छ । जहाँ राजाले सम्मान पाउँछन् त्यहाँ हामी पनि सम्मानित भएको गर्विलो अनुभूति गर्छौं । गरिरहेका छौं । त्यसैले नेपालमा गणतन्त्रको अन्त्य गरी राजसंस्थाको पुनःवहाली अत्यन्त जरुरी छ । यो सबै देशभक्तहरुको आवाज हो ।
यसै सिलसिलामा यतिबेला हिन्दू धर्म र राजसंस्थालाई प्रमुख एजेण्डाको रुपमा लिएको राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) प्रति जनआकर्षण छ । राप्रपामा प्रवेश गर्नेको लहर छ । यतिमात्र होइन राप्रपाले ४० वर्षमुनिका युवा र महिलालाई संगठित गर्ने उद्देश्यले ‘नवीन राप्रपा’ अभियान सञ्चालन गरेको छ । यसले सबै तहमा रहेका राप्रपाका नेता कार्यकर्तामा उत्साह छाएको छ । यो अभियान चलिरहनेछ । राप्रपाले दुई लाख सक्रिय सदस्य बनाउँदै छ । यो झन् राम्रो पक्ष हो । यो अभियान घोषणापछि देशव्यापी रुपमा राप्रपामा प्रवेश गर्नेको लहर चलिरहेको छ । देशभर हलचल मच्चिरहेको छ ।
राप्रपाका केन्द्रीय अध्यक्ष राजेन्द्र लिङ्देन किराँत धर्म गुरु फाल्गुनन्द लिङदेनका सन्तान हुन् । उनको व्यक्तित्व शालिन, सरल र जुनसुकै परिस्थितिमा पनि सहजरुपमा अघि बढ्न सक्ने क्षमतावान छन् । उनी आमनेपालीजस्तै सरल र साधारण जीवनशैलीमा जिउनसक्ने व्यक्तित्व भएकै कारण आमनेपालीहरुले उनलाई रुचाइरहेका छन् । रुचाइ रहिरहनेछन् । उनको यही व्यक्तित्वको कारण राप्रपा आज यो उचाईसम्म आइपुगेको हो ।
आज महँगी जनताले धान्नै नसक्ने गरेर बढिरहेको छ । जसअनुसार सहरका हरेक पसलहरुमा व्यापार नभएर दिनानुदिन सटरहरु बन्द भइरहेका छन् । जनतामा क्रय शक्तिको ह्रास आएर व्यापारमा मन्दी आएको देखिन्छ । यो अवस्थामा सर्वसाधारण जनताले नुन तेल खाद्यान्नबाहेक अरु किन्नका लागि सोच्नसम्म नसक्ने अवस्था आइरहेको छ । एकातिर सहरमा व्यापारी घरभाडा तिर्न नसक्ने अवस्थामा छन् भने जनता पनि किन्नै नसक्ने अवस्थामा छन् । त्यसो त अव्यावहारिक रुपमा भइरहेको महँगीमा समेत सरकारी निकाय भने मौन देखिन्छन् । देश बनाउछु, जनतालाई राहत दिन्छु भनेर सत्तामा पुगेकाहरु भ्रष्टाचारमा मस्त भए, मस्त देखिन्छन् । सहकारीहरुले पनि ठगी गरिरहेका छन् । सहकारीमा जनताले आफू नखाई–नखाई गरेर जम्मा गरेको सम्पत्तिसमेत फिर्ता नपाइरहेको अवस्था छ ।
अर्कोतिर मिटरब्याजी पीडितहरु माइतीघर मण्डलमा सरकारसँग न्याय मागिरहेका छन् । के यस्तै क्रियाकलाप गर्ने माथि छुट दिन गणतन्त्र आएको हो ? पीडितहरुले जतिसक्दो चाडो न्याय पाउनु पर्छ । आफ्नो घरवासमा बस्न पाउने अवस्थाको सरकारले नै सृजना गरिदिनु पर्छ ।
नेपालमा हाल देखा परिरहेका तमाम समस्याहरुको एउटै मात्र सूत्र भनेको गणतन्त्र हो । यो गणतन्त्र विदेशी लगानीबाट मलजल गरेर आएको ‘तन्त्र’ को अन्त्य नै नेपालीहरुले भोगिरहेको समस्याको समाधान हो । अब सम्पूर्ण नेपालीहरु एक भएर छिटोभन्दा छिटो गणतन्त्रको अन्त्य गरौं ।
त्यसो त नेपाल आफैंमा संग्रहालय हो । यो हावापानी, हिमाल, पहाड तराई सांस्कृतिक विविधताले भरिपूर्ण सानो देश हो । यसलाई जगेर्ना गर्नु गराउनेभन्दा पनि विदेशीले आफ्नो हितका लागि सोझा साझा नेपालीलाई एकअर्कामा जुधाएर, आफूअनुकूल बनाउन व्यस्त देखिन्छन् । किन यसो गरिरहेका छन् ? नेपालमा राजनीतिक अस्थिरता किन भइरहेको छ ? यस विषयमा हामी स्वाभिमानी नेपालीले गम्भीर भएर सोच्नु र बुझ्नु जरुरी छ । हामीसँग भएका अथाह युरेनियम, लिथियम, कपरलगायत धातुहरु विदेशीले आफ्नो बनाउन लालायित छन् । सबैभन्दा पहिलो यो बुझ्नुपर्ने विषय हो ।
हामीलाई देशको माया छ, जनताको माया छ, जनता जुन बाटो चाहन्छन् हामी त्यसै गरी हिँडिरहेका छौं । यो देश सबैको साझा हो । यहाँ सबैले शान्तिपूर्ण राजनीति गर्न पाउनुपर्छ । त्यसो त राजसंस्थाविना नेपालको कल्पना नै गर्न सकिँदैन । हिजो कस्तो अवस्था थियो र आज कस्तो अवस्था छ, यो निष्पक्ष भएर सोचौं, निष्पक्ष भएर बुझौं ।
जसरी तपाईं हामीले विभिन्न राजनीतिक घटनाक्रमहरु भोग्दै आयौं । यी भोगाइहरुलाई साँच्चै छातीमा हात राखेर ठण्डा दिमागले सोचौं । के गणतन्त्र तपाईं हामी, हाम्रो परिवार, हाम्रो भावी सन्तती, राष्ट्र राष्ट्रियताका लागि फलदायी रहेछ त ? खासगरी हिजो राजसंस्था हुँदा र अहिले गणतन्त्र हुँदा कहाँ कति प्रतिशत विकास भयो ?
गणतन्त्रवादीहरुले ल्याएको बजेट हेरेर अहिलेको अवस्थाबारे प्रस्ट हुन्छ । यस वर्षको बजेट व्यापारीहरुलाई झन् धनी बनाउने अभिप्रायमा आएको देखिन्छ । यो बजेट पहिलाकै निरन्तरता हो । गरिब जनतालाई राहत दिन बजेटमा नयाँ केही छैन । शिक्षा, स्वास्थ्य क्षेत्रमा पनि नयाँ बजेट छैन । बरु बढ्दो छ । त्यसैले वर्तमान गण्तन्त्रवादीहरु हरेक क्षेत्रमा असफल भइरहेको पुष्टि हुन्छ ।
(लेखक राप्रपाका आमन्त्रित केन्द्रीय सदस्य हुन्)