काठमाडौं– कोशी प्रदेशमा कांग्रेस नेतृत्वको भूमिकाप्रति प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल सशंकित बनेका छन् । एमालेका ३९ जना सांसदको समर्थन र कांग्रेसका आठ विद्रोही सांसदको समर्थनमा केदार कार्की मुख्यमन्त्री बन्नेपछि बालुवाटारमा गरेको सहमति पालना नभएकोमा दाहाल सशंकित बनेका हुन् ।
‘कांग्रेस पार्टी हो कि मञ्च हो कि मोर्चा हो ? बुझिनसक्नु छ । कोशीमा देखिहाल्नुभयो । त्यहाँ दुईवटा गठबन्धन बन्यो । हाम्रो एउटा गठबन्धन, एमाले र कांग्रेसको अर्को गठबन्धन । लाजमर्दो,’ कैलालीको धनगढीमा सोमबार प्रधानमन्त्री दाहालले भने । शनिबारको सहमति मसी सुक्न नपाउँदै तोडिएकोमासमेत दाहालले असन्तुष्टि जनाए ।
‘यो गठबन्धनलाई कमजोर पार्न दिइने छैन भन्ने कमिटमेन्टमा हस्ताक्षर गरायौं । यति भएपछि एमालेले गरेको चलखेल रोकियो भनेको त हिजो फेरि अर्को चलखेल भयो । हामीले कांग्रेसका एक जनामात्रै मन्त्री बनाउनु भनेका थियौं । तर, एमालेका पनि मन्त्री छिराइहालेछन्,’ उनले भने ।
हामीले कांग्रेसका एक जनामात्रै मन्त्री बनाउनु भनेका थियौं । तर एमालेका पनि मन्त्री छिराइहालेछन् ।
पुष्पकमल दाहाल
प्रधानमन्त्री
कोशीमा गठबन्धनले समर्थन गरेको उम्मेदवार इन्द्र आङ्बो मुख्यमन्त्री नबन्ने पक्का भएपछि कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा, प्रधानमन्त्री दाहाल र डा. शेखर कोइरालाबीच एक बुँदे सहमति भएको थियो । उक्त सहमतिलाई कतिपयले ‘चिर्कटो सम्झौता’समेत भनिन थालिएको छ ।
उक्त सहमतिको सार थियो– अहिलेको संघीय गठबन्धनलाई कुनै पनि हालतमा कमजोर हुन नदिने । तर, कोशीमा आइतबार नवनियुक्त मुख्यमन्त्री कार्कीले आफूसँगै एमालेका राम राना मगर र कांग्रेसका विद्रोही सांसद राईलाई विनाविभागीय मन्त्री बनाए । एमालेलाई पनि सरकारमा सहभागी गराएकोमा दाहालले असन्तुष्टि पोखेका हुन् ।
कोशीमा जे भएको छ, त्यो घटनामा सभापतिले गम्भीर आत्मसमीक्षा गर्नुपर्छ । किन यो प्रकारको दुर्घटना भयो, यसको सबैभन्दा ठूलो प्रधान जिम्मेवारी, अंशियारी सभापतिले फिल गर्नुपर्छ ।
विश्वप्रकाश शर्मा
महामन्त्री, कांग्रेस
‘काम गर्न गाह्रो छ’
प्रधानमन्त्री दाहालले सरकारमा रहेर काम गर्न निकै गाह्रो भएकोसमेत बताए । दाहालले आफूहरु बलियो बन्न समाजवादी मोर्चा बनाए पनि यो खासै बलियो नभएकोसमेत तर्क गरे । ‘मोर्चामा आबद्ध चार दललाई काम गर्न सजिलो छैन । विप्लवजी सरकारबाहिर रहेकाले बोल्ने स्वतन्त्रता छ ।
अलिअलि लड्ने स्वतन्त्रता छ,’ दाहालले भने, ‘हामी मिल्दा जम्मा ५४ सिट हो । कांग्रेस एक्लै झण्डै ९० को नजिक छ । एमाले एक्लै ८० को नजिक छ । अनि साथीहरू ठोक्नोस् बेसरी ठोक्नोस् भन्नुहुन्छ । परिस्थिति त्यस्तो छ । मिलाएर ठोकेन भने आफैंतिर उल्टिने खतरा छ । यो कुरा पनि तपाईंले बुझ्न जरुरी छ । बडो मिलाइ–मिलाइ ठोक्नु छ अझै ।’
देउवा र शेखरलाई दुई महामन्त्रीको प्रश्न
कांग्रेस महामन्त्री गगन थापा र विश्वप्रकाश शर्माले कोशी सरकार निर्माणको क्रममा देउवा र डा. शेखरले गरेको सम्झौताबारे प्रश्न उठाएका छन् । सोमबार साँझ देउवानिवास धुम्बाराहीमा भएको कांग्रेस पदाधिकारी बैठकमा बालुवाटारमा गरेको चिर्कटो सम्झौताप्रति प्रश्न उठाएका हुन् ।
मुख्यमन्त्री कार्कीले बुधबार विश्वासको मत जाँच्ने भएपछि देउवाले बैठक डाकेका थिए । बैठकमा आफूहरुले प्रधानमन्त्री दाहालसँग भएको सम्झौताबारे प्रश्न राखेको विश्वप्रकाशले दाबी गरे । ‘तीन नेताले हस्ताक्षर गरेको कागजको चिर्कटो देखियो, यस्तो चिर्कटोमा सम्झौता किन गरियो, गर्नुपर्नका कारण के हुन् ? दाहाल प्रधानमन्त्री हुनुहुन्छ । सभापतिजी गठबन्धन दलको ठूलो दलको नेता, गठबन्धन बलियो बनाउन भन्दै किन चिर्कटोमा हस्ताक्षर गर्नुपरेको हो ?’ आफूहरुले यस्तै विषय उठाएको विश्वप्रकाशले दाबी गरे ।
कोशी घटनाबारे कांग्रेसभित्र गम्भीर आत्मसमीक्षा हुनुपर्ने आवाज बैठकमा उठाएको शर्माको दाबी छ । ‘अहिले जे भएको छ, त्यो घटनामा सभापतिले गम्भीर आत्मसमीक्षा गर्नुपर्छ । किन यो प्रकारको दुर्घटना भयो, यसको सबैभन्दा ठूलो प्रधान जिम्मेवारी, अंशियारी सभापतिले फिल गर्नुपर्छ भनेर हामीले बैठकमा राख्यौं,’ महामन्त्री शर्माले भने, ‘कोशीबारे महामन्त्री, सहमहामन्त्रीलगायत कसैसँग पनि सभापति र नेता कोइरालाले संस्थागत रूपमा छलफल गर्नुभएको थिएन ।’ शर्माले यस प्रकरणमा डा. शेखरले पनि जवाफ दिनुपर्ने बताएका छन् ।
कोशीमा गठबन्धनले माओवादीका आङ्बोलाई मुख्यमन्त्री बनाउने निर्णय गरेपछि शेखर समूहले विद्रोह गरेको थियो । शेखर समूहले आठ जना सांसद विपक्षमा पु¥याएसँगै एमालेको समर्थनमा कांग्रेसका केदार कार्की मुख्यमन्त्री भएका हुन् ।
कोशी घटनाक्रम
असोज २७: केदार कार्की मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त
असोज २०: हिक्मत कार्कीद्वारा मुख्यमन्त्री पदबाट राजीनामा
भदौ २२: हिक्मत कार्की दोस्रोपटक मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त
भदौ २१: सर्वोच्चको आदेशसँगै उद्वव थापा मुख्यमन्त्रीबाट पदमुक्त
साउन १६: उद्धव थापा ४७ जना सांसदको समर्थनमा दोस्रोपटक मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त
साउन १६: सभामुख बाबुराम गौतमद्वारा राजीनामा
साउन १२: कोशी प्रदेशका प्रमुख परशुराम खापुङद्वारा साउन १६ गते अपराह्न ५ बजेभित्र मुख्यमन्त्रीमा दाबी पेस गर्न आह्वान
साउन ११: सर्वोच्च अदालतद्वारा कोशी प्रदेशमा उद्धव थापाको मुख्यमन्त्री नियुक्ति बदर । सात दिनभित्र नयाँ सरकार गठन गर्न आदेश
साउन ८: सर्वोच्च अदालतद्वारा कोशी सरकारको मुद्दा पूर्ण इजलासमा पठाउने आदेश
असार २७ः कोशी सरकारलाई दीर्घकालीन असर पर्ने कुनै निर्णय नगर्न सर्वोच्चको आदेश
असार २२: कांग्रेस नेतृत्वको कोशी सरकारविरुद्ध एमालेद्वारा सर्वोच्च अदालतमा रिट निवेदन
असार २२: सभामुखसमेतको समर्थनमा नेपाली कांग्रेसको नेतृत्वमा सरकार गठन
असार १५: नेकपा एमालेको नेतृत्वमा रहेको कोशी प्रदेश सरकारले विश्वासको मत पाएन
जेठ २३: माओवादी सरकारबाट फिर्ता
२०८०, जेठ १७: जसपा सरकारबाट फिर्ता
फागुन १७: प्रदेशको नामाकरण कोशी
२०७९, पुस २४: एमालेका ४०, माओवादीका १३, राप्रपाका ६ र जसपाका एक सांसदको समर्थनमा हिक्मत कार्की मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त
