- कोशीमाझैं केन्द्रमा पनि एमाले–कांग्रेस गठबन्धन हुनसक्ने भन्दै माओवादी नेताहरु सशंकित
- देउवाले कोशीमा खेलेको खेल केन्द्रमा पनि खेले एमालेसँग फेरि मिल्नुको विकल्प नरहेको माओवादीका नेताहरुको बुझाइ
- माओवादीका दोस्रो तहका नेताहरुले एमालेका दोस्रो तहका नेताहरुसँगै अनौपचारिक भेट तथा कुराकानी बढाउँदै
काठमाडौं– कोशीमा गठबन्धनमाथि घात गरेको आशंकामा सत्ताको नेतृत्व गरिरहेको दल नेकपा माओवादी केन्द्र प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपा एमालेसँग नजिकिन थालेको छ । माओवादीको नजरमा नेपाली कांग्रेसले कोशी प्रदेशमा धोका दिएको बुझाइ छ ।
गत पुस १० मा कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री बन्न ठीक्क परेको बेला एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले आफ्नो निवास डाकेर प्रधानमन्त्रीमा माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाललाई मौका दिएका थिए । ओलीको यो चतु¥याइँले जिल्ल परेका देउवाले विस्तारै दाहाल नेतृत्वको सरकारबाट एमालेलाई ‘आउट’ गरेका थिए । देउवा र दाहाल मिलेर छ प्रदेशको सरकारबाट एमालेलाई हटाए पनि कोशीमा भने सांसद संख्याका कारण केन्द्रीय नेतृत्वले चाहेजस्तो भइरहेको छैन ।
गठबन्धनबाट कांग्रेसका उद्धव थापा दुईपटक मुख्यमन्त्री बने उनी दुवैपटक सर्वोच्च अदालतबाट अपदस्त भए । त्यसपछि गठबन्धनमा नयाँ उम्मेदवारको खोजी भयो मुख्यमन्त्रीका लागि । माओवादीले थापा पहिलोपटक मुख्यमन्त्री बन्दा नै नेतृत्वमा दाबी गरेको थियो । त्यसैले संसदीय दलका नेता इन्द्र आङ्बोको नाममा सहमति जनाए शुक्रबार ।यो सहमतिलाई कांग्रेस संस्थापनइतरका नेता डा. शेखर कोइरालाले असहमति जनाए र विद्रोहमा उत्रिए ।
एमालेमा ओली कांग्रेसलाई जसरी पनि असफल बनाउने दाउमा थिए । यहीबेला ओलीले आठ सांसद लिएर आउने सांसदलार्ई आफ्नो दलले सघाउने सन्देश शेखरलाई पठाए । लगत्तै शेखरले आफूनिकट नेता केदार कार्कीको नेतृत्वमा आठ जना सांसद जुटाए । एमालेले सहमतिअनुसार सनाखत गर्न पुगेपछि कांग्रेसका कार्की शनिबार कोशीको पाँचौ मुख्यमन्त्री बनिसकेका छन् ।
उनको नियुक्तिलाई कतिपयले देउवाकै खेल भनी चर्चा गरेपछि माओवादी सशंकित बनेको हो । देउवाले कांग्रेसले नै नेतृत्व पाउनुपर्ने कोशी माओवादीले मागेपछि शेखरमार्फत कार्कीलाई उम्मेदवार बनाएको कांग्रेसकै नेताहरु बताउँछन् । कोशी सरकार निर्माणमा मुख्य भूमिका निभाउँदै आएको कृष्ण सिटौलाको मौनताले यो पुष्टि हुने कांग्रेस नेताहरु बताउँछन् । बालुवाटारमा शनिबार नै प्रधानमन्त्री दाहाल, कांग्रेस सभापति देउवा र डा. कोइरालाबीच भएको चिर्कटो सहमतिले पनि यसलाई पुष्टि गर्ने नेताहरुको दाबी छ ।
उक्त दिन कोशी सरकारमा एमालेलाई सहभागी नगराउने सहमति भए पनि कांग्रेसले त्यो पालना नगरेकोमा सोमबार नै धनगढी पुगेर प्रधानमन्त्री दाहालले असन्तुष्टि जनाइसकेका छन् । ‘हामीले कांग्रेसका एकजना मात्रै मन्त्री बनाउनु भनेका थियौं । तर, एमालेका पनि मन्त्री छिराइहालेछन्,’ दाहालले सोमबार भनेका थिए ।
माओवादीले कतिपय निर्णयमा सत्ता साझेदार प्रमुख दल कांग्रेससँग सल्लाह नै नलिने भन्दै सरकारमै सहभागी मन्त्रीहरुले असन्तुष्टि पोख्न थालेका छन् । यसले पनि कतिपयले एमाले–कांग्रेस सत्ता गठबन्धन हुन सक्ने चर्चा चलाएका थिए । कोशी घटनाले यो चर्चामा थप मलजल पुगेको र माओवादी थप सशंकित भएको बताइन्छ ।
बढ्यो एमाले–माओवादी हिमचिम
कोशीमा कांग्रेसले झड्का दिएपछि माओवादी नेताहरुले एमालेसँग अनौपचारिक कुराकानी थालेका छन् । माओवादीबाट सेकेन्ड लाइनमा रहेको नेता वर्षमान पुनले हालै एमाले उपाध्यक्ष विष्णु पौडेलसँग भेटेका छन् । माओवादीले आफ्ना नेता कार्यकर्तालाई पछिल्ला दिनमा एमाले नेता कार्यकर्तालाई गालीगलौज नगर्न आग्रह गरेको बताइएको छ । देउवाले कोशीमा खेलेको खेल केन्द्रमा पनि खेले एमालेसँग फेरि मिल्नुको विकल्प नरहेको माओवादीका नेताहरुको बुझाइ छ ।
गठबन्धनलाई जसरी पनि भत्काउने प्रयासमा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली पहिलेबाटै लागेका हुन् । कांग्रेसका शेखर पक्षलाई प्रयोग गरेर गठबन्धन फुटाउन लागेका ओली कोशीमा सफल भए पनि अन्ततः काग्रेसले अपनत्व लिएको छ । यो घटनाले ओली कांग्रेस नेता शेखरसँग आक्रोशित भएको एमाले नेताहरु बताउँछन् । राजनीतिक विश्लेषक झलक सुवेदी कोशीमा शेखरले कच्चा खेल खेलेको बताउँछन् ।
‘कमरेड शेखर कोइरालालाई दल विभाजनको प्रयासलाई मूर्तरुप दिन लाग्नुभएकोमा बधाई र धन्यवादसहित दसैंको शुभकामना,’ सुवेदीले व्यंग्य गर्दै सामाजिक सञ्जाल एक्स (ट्विटर)मा लेखेका छन् ।केदार कार्की मुख्यमन्त्रीमा नियुक्त भएपछि नेपाली कांग्रेसका सभापति देउवा र नेता शेखरसँग यही गठबन्धनलाई टिकाउने, सरकारलाई निरन्तरता दिने सहमति गर्नुपरेको थियो ।
प्रधानमन्त्री दाहालले आफ्नो पद जोगाउन चिर्कटोमा हस्ताक्षर गरेको माओवादी नेताहरुको आरोप छ । महासचिव देव गुरुङ, जनार्दन शर्मालगायतले यस सहमतिमा असन्तुष्टि पोखेका छन् । यो बीचमा कांग्रेसले केन्द्रमा धोका दिन खोजे एमालेसँग मिल्नुको विकल्प नरहेको भन्दै माओवादीका दोस्रो तहका नेताहरुले एमाले नेताहरुलाई अनौपचारिक भेट तथा कुराकानी बढाएका हुन् ।
राप्रपाबाहेकले पक्षमा मत दिने
आइतबारमात्र मुख्यमन्त्रीमा शपथ लिएका कार्कीले आजै विश्वासको मत जाँच्दै छन् । ९३ सदस्यीय कोशी प्रदेशसभा राप्रपाबाहेक सबै दलले मुख्यमन्त्रीलाई विश्वासको मतको पक्षमा मत दिने तयारी गरेका छन् । कार्कीको विरोधमा उभिएको नेपाली कांग्रेस संस्थापन पक्षलेसमेत उनलाई विश्वासको मत दिने भएको छ । ‘कांग्रेसले मुख्यमन्त्रीको पक्षमा मत हाल्ने पक्कापक्की भएको छ,’ कोशी कांग्रेसका सांसद भूपेन्द्र राईले भने । कोशीमा कांग्रेसका २९ सांसद छन् ।
त्यसैगरी मुख्यमन्त्री गुमाएको माओवादीले पनि कार्कीलाई मत दिने तयारी गरेको छ । १३ सांसद रहेको माओवादीसँगै एकीकृत समाजवादीका चार र जनता समाजवादी पार्टी (जसपा)को एक सांसदले पनि पक्षमा मत दिने बताइएको छ । एमालेका ३९ सांसदले पनि मत दिए कार्कीले उपसभामुखबाहेक ८६ मत पाउने देखिन्छ । एमालेले पाँच मन्त्री पाउनुपर्ने लबिइङ मंगलबारबाट थालिसकेको छ । यता केन्द्रीय गठबन्धनले भने विश्वासको मत दिएर एमालेलाई सरकारबाट बाहिर निकाल्ने तयारी गरेको गठबन्धनका एक नेताले बताए ।
