- ५९ सदस्यीय राष्ट्रिय सभामा कुनै बेला ३० सदस्यसहित बहुमतमा रहेको एमालेको विस्तारै शक्ति क्षय हुँदै
- अहिलेको राजनीतिक समिकरणका कारण फागुन २० गते रिक्त हुने २० सिटमध्ये १९ जनाका लागि माघ ११ हुने चुनावबाट भने एमाले पहिलो दलबाट तेस्रो दल बन्ने निश्चित
- ७ वटै प्रदेशका ५५० सदस्य र ७५३ स्थानीय तहका प्रमुख/उपप्रमुख तथा अध्यक्ष/उपाध्यक्षको मतभारमा एमालेको मतभार १७ हजार २६ छ भने गठबन्धनको मतभार ३५ हजार ६३३
काठमाडौं– फागुन २० मा रिक्त हुने पदका लागि राष्ट्रिय सभाको निर्वाचन माघ ११ गतेका लागि तोकिएका छ । यदि सत्ता गठबन्धनमा तालमेल भए र मत क्रस नभए प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपा एमाले एकीकृत समाजवादी भन्दा कमजोर हुने पक्कापक्की भएको छ ।
५९ सदस्यीय राष्ट्रिय सभामा कुनै बेला ३० सदस्यसहित बहुमतमा रहेको एमालेको विस्तारै शक्ति क्षय हुँदै गएको हो । २०७८ भदौमा नेकपा विभाजनबाट ७ र चुनावबाट ७ गरि १४ सांसद गुमाएर १६ सिटमा खुम्चदा पनि एमाले राष्ट्रिय सभाको सबैभन्दा ठूलो दल थियो । यतिमात्र हैन यहाँ मनोनित डा विमला राई पौडेल र वामदेव गौतम गरी १८ सदस्य एमालेको रहेको छ ।
तर, अहिलेको राजनीतिक समिकरणका कारण फागुन २० गते रिक्त हुने २० सिटमध्ये १९ जनाका लागि माघ ११ हुने चुनावबाट भने एमाले पहिलो दलबाट तेस्रो दल बन्ने निश्चित भएको छ । एक जना भने राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले मनोनित गर्नेछन् ।
अहिले कस्तो छ उपस्थिति ?
राष्ट्रिय सभामा अहिले एमाले १६ सिटसहित पहिलो दल हो । मनोनित २ जोड्दा १८ पुग्छ । त्यसपछि माओवादी केन्द्र १४ सिटसहित दोस्रो(मनोनित नारायणप्रसाद दाहाल जोड्दा १५), कांग्रेस १० सिटसहित तेस्रो दल रहेको छ । एकीकृत समाजवादी ८ सिटसहित चौथो रहेको छ ।
राष्ट्रिय सभाबाट को–को हुँदैछन् बिदा ?
एमालेका दिलकुमारी रावल थापा ‘पार्वती’, रामचन्द्र राई, अध्यक्ष गणेश तिमिल्सेना, दीपा गुरुङ, कुमार दसौदी, नरपति लुवार, भैरवसुन्दर श्रेष्ठ र इन्दु कडरियाको पदावधि सकिँदै छ । यसैगरी मनोनित सांसद डा विमला राई पौडेलको पनि पदावधि सकिँदैछ ।
कांग्रेसका रमेशजंग रायमाझी, जितेन्द्रनारायण देव, प्रकाश पन्थ र अनिता देवकोटाको पदावधि सकिँदै छ । यता माओवादीका बिना पोखरेल, हरिराम चौधरी र महेशकुमार महरा बिदाइ हुनेछन् भने एकीकृत समाजवादीका सिंगबहादुर विश्वकर्मा र नन्दा चपाईको पदावधि सकिँदै छ ।जसपाका मधेस प्रदेशबाट प्रमीला कुमारी र स्वतन्त्र सदस्य खिमलाल देवकोटाको फागुन २० गते बिदाई हुने छ ।
गठबन्धनको बाँडफाँड कस्तो होला ?
नेताहरुका अनुसार अब हुने निर्वाचनमा पार्टीको उपस्थितिअनुसार सिट संख्यामा सहमति गरिनेछ । जसअनुसार कांग्रेसले ११, माओवादीले ४, एकीकृत समाजवादीले ३, जनता समाजवादी पार्टीले १ पाउने सम्भावना छ । यसैगरी एक मनोनित सदस्य कांग्रेसबाटै लिने बताइएको छ ।
एमालेले यसरी गुमाउँदैछ सिट
राष्ट्रियसभा निर्वाचन प्रत्यक प्रदेशमा छुट्टाछुट्टै हुनेछ । प्रदेशसभा सदस्य र स्थानीय तहका प्रमुख÷उपप्रमुख र अध्यक्ष÷उपाध्यक्ष मतदाता हुन्छन् ।यसपटक स्थानीय प्रतिनिधिको १९ र प्रदेश सभा सदस्यको ५३ मतभार तोकिएको छ ।
७ वटै प्रदेशका ५५० सदस्यको २९ हजार १५० र ७५३ स्थानीय तहका प्रमुख÷उपप्रमुख तथा अध्यक्ष÷उपाध्यक्षको २८ हजार ६१४ गरी जम्मा मतभार ५७ हजार ७६४ छ ।
जसमध्ये एमालेको मतभार १७ हजार २६ छ भने गठबन्धनको मतभार ३५ हजार ६३३ छ । यो मतभारका आधारामा एमाले गठबन्धनसँग राष्ट्रिय सभाको निर्वाचनमा जित निकाल्न मुस्किल छ ।एमाले कोशी प्रदेशसभाको सबैभन्दा ठूलो दल हो । प्रदेशसभाको ठूलो दल भए पनि एमालेले राष्ट्रिय सभाका उम्मेदवारलाई जिताउन सक्ने देखिन्न । कोशीमा २ सिटका लागि चुनाव हुनेछ ।
कोशीमा एमालेको मतभार ४ हजार २१० छ । गठबन्धनसँग कोशीमा ५ हजार ४७४ मतभार छ । मधेशमा २ सिटका लागि चुनाव हुँदैछ । मधेशमा पनि एमालेलाई गठबन्धनले पराजित गर्ने देखिन्छ । गठबन्धनसँग ८ हजार १५८ मतभार छ भने एमालेसँग २ हजार ३०२ मात्रै छ । बागमतीमा रिक्त हुने ४ सिटका लागि चुनाव हुनेछ । यहाँ पनि अरु प्रदेश जस्तै एमालेको मतभार गठबन्धनको भन्दा निकै कम भएकाले एमाले जित्ने देखिन्न । गठबन्धनको ६ हजार ७८९ र एमालेको २ हजार ५७१ मतभार छ ।
गण्डकी प्रदेशमा ३ सिटका लागि चुनाव हुनेछ । एमाले गण्डकीमा पनि कमजोर अवस्थामा छ । यहाँ गठबन्धनको ३ हजार ७७० र एमालेको २ हजार ४५८ मतभार छ ।लुम्बिनीमा २ सिटका लागि चुनाव हुनेछ । यहाँ गठबन्धनको ५ हजार ४५४ र एमालेको २८१० मतभार छ । कर्णालीमा ३ सिटका लागि मतदान हुँदैछ । यहाँ गठबन्धनको ३ हजार ७०७ र एमालेको १ हजार १९५ मतभार छ । एमाले र गठबन्धन बाहेकको मतभार २२० छ । सुदूरपश्चिममा ३ सिटका लागि मतदान हुनेछ । एमालेको अवस्था सूदूरपश्चिममा पनि कमजोर छ । एमालेको १ हजार ४८० र गठबन्धनको ४ हजार २४५ मतभार छ ।
राष्ट्रिय सभामा कुन दलको उपस्थिति कस्तो रहला ?
दल अहिले फागुन २० पछि
नेकपा एमाले १८ ९
माओवादी केन्द्र १५ १६
नेपाली कांग्रेस १० १८
एकीकृत समाजवादी ८ ८
जनता समाजवादी ३ ३
