काठमाडौं– विपक्षी दलहरूले गठबन्धन सरकार पूरै असफल भएको दाबी गरेका छन् । नयाँ जनादेशका आधारमा गठित सरकारले एक वर्षमा देश र जनताको पक्षमा केही काम गर्न नसकेको भन्दै सरकार ‘असफल’ भएको ठम्याइ विपक्षी दलहरूले गरेका हुन् । सरकार असफल हुँदा सरकारप्रति जनता निराशसमेत भएको टिप्पणी विपक्षी दलहरूको छ ।
मंगलबार प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहालले एक वर्षे कार्यकालको फेहरिस्त सार्वजनिक गरेपछि प्रमुख विपक्षी दल नेकपा एमालेका उपाध्यक्ष सुरेन्द्र पाण्डेले दाहाल सरकारको एक वर्ष उत्साहजनक नभएको टिप्पणी गरे । वैदेशिक मुद्रा सञ्चिति बढ्दैमा अर्थतन्त्र सुध्रिएको भन्न पनि नमिल्ने उनको तर्क छ ।
सरकार सुरुमा केही मानिस गिरफ्तार गरेर भ्रष्टाचार नियन्त्रण गर्छु भनेर प्रचारवाजीमा रमायो । जुन ‘स्टन्टबाज’ हो । यसलाई छोडौं । बरु, यस्तो किसिमको प्रणाली स्थापित गरौं, जहाँ हरेक भ्रष्टाचार गर्ने मान्छे समातिउन् । भ्रष्टाचार गर्नै नसकून् ।
सुरेन्द्र पाण्डे
उपाध्यक्ष, नेकपा एमाले
‘सरकारको यो उत्साहजनक वर्ष भएन । तर, एउटा इन्डिकेटर पोजिटिभ छ । त्यो भनेको वैदेशिक मुद्राको सञ्चिति पर्याप्त छ । पछिल्लो तथ्यांक हेर्दा १७ खर्ब छ,’ उनले प्रभावसँग भने, ‘यही देखाएर अर्थतन्त्र सुधार छ भनेर बसिरहेको छ सरकार । तर, मैले के देख्छु भने पैसा खर्च नभएर सञ्चिति बढेको हो ।’
प्रधानमन्त्री दाहालले अर्थतन्त्र सुधारोन्मुख रहेको तर संकटग्रस्त नै नभएको बताएका छन् । अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतको चाहिँ अर्थतन्त्रमा सुधार भएको दाबी छ । देशको अर्थतन्त्रबारे यसरी प्रधानमन्त्री र अर्थमन्त्रीको परस्परविरोधी अभिव्यक्ति आइरहेका छन् । पूर्वअर्थमन्त्रीसमेत रहेका पाण्डेले विदेशी मुद्रा सञ्चिति बढेकोबाहेक अर्थतन्त्रका बाँकी सूचकांकहरूमा कुनै सुधार नभएको बताए । उनका अनुसार अर्थतन्त्र संकटग्रस्त नै छ । त्यही भएर एक वर्षसम्म पनि अर्थतन्त्र चलायमान हुन सकेन ।
नेपाली जनतालाई थाहा छ कि अर्थतन्त्र अहिले पनि संकटमै छ । संकटमोचनका लागि योजना ल्याउने काम सरकारको हो । तर, सरकार यहीँ चुक्यो ।
डोलप्रसाद अर्याल
उपसभापति, रास्वपा
पाण्डेको यो भनाइमा राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)का उपसभापति डोलप्रसाद (डिपी) अर्याल पनि सहमत छन् । उनले दाहाल सरकारको पहिलो वर्षलाई आर्थिक मन्दीको वर्ष भनेर टिप्पणी गरे । अर्थतन्त्र सुधार्न कुनै योजना सरकारले नल्याएको भन्दै आलोचनासमेत गरे । ‘नेपाली जनतालाई थाहा छ कि अर्थतन्त्र अहिले पनि संकटमै छ । संकटमोचनका लागि योजना ल्याउने काम सरकारको हो । तर, सरकार यहीँ चुक्यो,’ सांसदसमेत रहेका अर्यालले भने ।
अर्को विपक्षी दल राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा)ले पनि दाहाल सरकारको एक वर्षलाई उपलब्धिमूलक ठानेको छैन । पार्टी उपाध्यक्ष बुद्धिमान तामाङले अर्थतन्त्र चलायमान नभएको र मूल्यवृद्धिले आकाश छोएको बताए । ‘मूल्यवृद्धिले आकाश छोइसक्यो । भ्रष्टाचार चरमसीमामा छ । बेरोजगारी त कुरै गर्नुपरेन,’ सांसदसमेत रहेका तामाङले भने, ‘अर्थतन्त्र चलायमान छैन । अलिकति बैंकको ब्याजमा केही कमी गर्न खोजेको देखिन्छ । अरु के छ र ?’
यसरी विपक्षी दलका नेताहरूले अर्थतन्त्र सुधार्न त्यसतर्फ सरकारको पहलकदमी नभएको टिप्पणी गरेका छन् । सुशासनको क्षेत्रमा सरकार ‘स्टण्टबाज’मा रमाएको पनि उनीहरूको दाबी छ । जबकि, भ्रष्टाचार, तस्करीजस्ता आपराधिक गतिविधि नियन्त्रण गर्दै सुशासन कायम गर्न थिति बसाउनुपर्नेमा एमाले उपाध्यक्ष पाण्डेको जोड छ । त्यसका लागि कारोबार अनलाइन प्रणालीबाट गराउनुपर्ने उनको सुझाव छ ।
मूल्यवृद्धिले आकाश छोइसक्यो । भ्रष्टाचार चरमसीमामा छ । बेरोजगारी त कुरै गर्नुपरेन । अर्थतन्त्र चलायमान छैन । अलिकति बैंकको ब्याजमा केही कमी गर्न खोजेको देखिन्छ । अरु के छ र ?’
बुद्धिमान तामाङ
उपाध्यक्ष, राप्रपा
‘सरकार सुरुमा केही मानिस गिरफ्तार गरेर भ्रष्टाचार नियन्त्रण गर्छु भनेर प्रचारवाजीमा रमायो । जुन स्टन्टबाज हो । यसलाई छोडौं,’ उनले भने, ‘बरु, यस्तो किसिमको प्रणाली स्थापित गरौं, जहाँ हरेक भ्रष्टाचार गर्ने मान्छे समातिउन् । भ्रष्टाचार गर्नै नसकून । यसको मतलव अनलाइन कारोबारमा जानुपर्छ ।’
उनले चालु आर्थिक वर्षको पाँच महिना बित्दासम्म पुँजीगत बजेट कार्यान्वयनको स्थिति चिन्ताजनक रहेको बताए । यही अवस्था कायम रहे लक्ष्यअनुसार बजेट कार्यान्वयनमा सरकार चुक्ने पाण्डेलाई लागेको छ । यस्तो अवस्थामा पनि प्रधानमन्त्री भने सत्ता जोगाउनेमै केन्द्रित भएको पाण्डेको ठम्याइ छ । त्यसका लागि भारत पुगेर प्रधानमन्त्रीले जनैसँगै गेरुवस्त्र लगाएको आरोप लगाए ।
१० पुस २०७९ मा तेस्रोपटक प्रधानमन्त्री भएका दाहालले यसपटक देश र जनताको पक्षमा काम गर्ने हुटहुटी रहेको बताएका थिए । देशवासीले युगौंयुग सम्झिनेगरिका काम गर्ने उनको प्रतीज्ञा थियो । तर, दाहाल स्वयंले मंगलबार भने ‘सरकार असफल त भएन तर मेरै हुटहुटीअनुसारको परिणाम आएन ।’
यसका लागि उनले सरकारको कार्यशैली बदल्ने बताएका छन् । ‘देश कति बन्यो भन्ने होइन, कति बन्न सक्थ्यो भन्ने आत्मसमीक्षामा छु । यही चिन्ता र आत्मसमीक्षाका साथ सार्वजनिक घोषणा गर्छ कि अब सरकारको कार्यशैली बदलिने छ ।’दाहाल नेतृत्वको वर्तमान गठबन्धन सरकार १० पुस २०७९ मा गठन भएको हो । गठबन्धन सरकारको साझा न्यूनतम कार्यक्रम पनि यसअघि सार्वजनिक भएको थियो । तर, ती कार्यक्रमहरू सरकारको प्राथमिकतामा छैनन् । जसले गर्दा सरकारको एक वर्ष त्यति सन्तोषजनक नभएको प्रधानमन्त्रीकै स्वीकारोक्ति छ ।