एउटा ठूलो जंगल थियो । त्यो जंगलमा बडेमानको सिंहले आफूलाई राजाका रुपमा सबैले स्वीकार गर्न बाध्य बनाएको थियो । सिंह जंगलको राजा नै थियो । त्यो जंगलमा लामो समयदेखि सिंह हराएको थियो । सिंह हराएदेखि जंगलमा बस्ने अन्य जनावरहरु को ठूलो भन्नेमा तँछाडमछाड गरिरहेका थिए । हराएको सिंह आज आउला कि भोलि आउला भन्दा भन्दै लामो समयसम्म सिंह आफ्नो जंगलमा फर्केर आएन !
सिंह जंगलमा नआएपछि वरपर रहेका साना जंगलका ठूला जनावरले त्यो ठूलो जंगललाई आफ्नो बनाउने प्रयास गरिरहे । त्यही जंगलमा जम्मिएका, हुर्किएका जनावरहरुलाई बाहिरबाट आएका साना सिंहका हुँडारहरुले तह लगाइरहेका थिए । मानौं त्यो जंगलको राजा नै उनीहरु नै हुन् ।
विचरा ती जंगली जनावरहरु आफ्नो दैनिकीमै मस्त थिए । आफ्नो जंगलको सिंह राजा हराएको वर्षौं भइसकेको थियो । सिंह कुर्दाकुर्दै उनीहरुले साना जंगलका हुँडारबाट निकै नै सास्ती खेप्नुपरेको थियो । त्यो कुरा सिंह आउलान् र सुनाउला भन्ने थियो ।
जंगलका राजा सिंह नहुँदा त्यो जंगल पनि कता–कता उराठ लाग्ने बनेको महसुस गरेका थिए, जनावरहरुले । उनीहरु जति नै जंगल सुरक्षा र समृद्धि गर्न खोजे पनि उनैलाई हैरान पार्थे ती स्याल र हुँडारहरुले । विचरा जनावरहरुको न सुनाउने ठाउँ थियो न सुनिदिने सिंह नै थिए । निकै अन्यायमा परेका थिए ती रैथाने जनावरहरु !
जंगलमा सिंहको नाम गरेर हुँडार र स्यालहरुले रजगज गरिरहेको थिए । जंगलका निकै उत्कृष्ट जडीबुटीहरु सत्यानास पारिरहेका थिए । आफूभन्दा कमजोर जनावरलाई त उनीहरुले जंगलबाट नै लखेटिरहेका थिए । हुँडार र स्यालहरु जंगल रित्तो पार्न चाहन्थे र आफैं राज गर्न । तर पनि कतिपय जंगली जनावरहरु हुँडार र स्याललाई आफ्नो बलबुताले भ्याएसम्म ङ्यार ङुर गर्न भने छाडेका थिएनन् ।
जंगलमा रहेका मृग, हरिण, हात्ती, बाँदर, सर्प, बिच्छीलगायतका जनावरहरु न त जंगल छाड्न सक्ने अवस्थामा थिए न त हुँडार र स्यालको कर्कसो स्वर सुनेर बस्न ! तर ती बाध्य थिए । हुँडार र स्याल मिलेर जंगली जनावरलाई हैरान बनाएपछि एक दिन हात्तीले भन्यो, ‘हेर साथी हो, म जति नै ज्यानले ठूलो भए पनि त्यो हुँडार र स्यालसँग डराउनुपर्ने अवस्था आयो । अब यसरी कति दिन बस्ने ? म त यो जंगल छाडेर जाँदै छु !’
हात्तीको कुरा सुनेर मृग पनि हो मा हो थपिरहेको थियो । ‘हात्ती दाइको कुरा मलाई निकै चित्त बुझ्यो, मैले त अस्तिनै जान खोजेको हो भन्नै नसकेर बसिरहेको थिएँ ।’ यो जंगलमा हामीलाई न्याय दिने कोही नभएपछि किन बस्नु । अरू पल्लो जंगलमा शरण लिएर बस्दा खुसी भइन्छ ।
मृगको अत्यास टिठलाग्दो भनाइ सुनेर बाँदर मुसुमुसु हाँसिरहेको थियो । बाँदर हाँसेको देखेर हरिणले भन्यो, ‘होइन ओई बाँदर तँ चाहिँ किन हाँसिरहेको छन् । यहाँ झन् सबैको दुःखलाई पार कसरी लगाउने भन्ने छलफल गरिराख्या छौं, ऊ भने खित्काउँदै हाँस्छ !’
हरिणले आफूलाई झपारेपछि बाँदर पनि झोक्किँदै भन्छ, ‘हुतिहाराहरु आफूलाई ठूला सम्झने धेरै दगुर्छु भन्ने मसँग कसैसँग नभएको कस्तुरी छ भन्ने । म डसेर पनि मार्न सक्छु भन्ने तिमीहरु जंगली जनावर लाछी भएको देखेर हाँसेको नि । तिमीहरु जस्तो आफ्नो थाकथलो छाडेर हुँडार र स्यालसँग डराएर भाग्नु छैन मलाई ।
बाँदरले साथीहरुलाई शक्ति थपिदियो । जंगला छाडेर जान्छु भन्ने हात्ती र मृगलाई अलि जोश बढेर आयो । मृगले फेरि भन्यो । ‘तिमीले साँच्चै भनेको कि हामीलाई बर्बाद पार्न भनिरहेका छौं ?’
तिमीजत्तिको बुद्धिमानीले म जस्तो बाँदरलाई यस्तो कुरा भनेको सुहाँउछ ? म त लड्ने हो । हुँडार र स्यालले आफूलाई सिंह सम्झिरहको छन् । ती सिंह हुँदै होइन । तिनीहरुसँग म जाबो बाँदर लड्न खोजेको छु भने हात्ती दाइ त्यसै डराएर अर्काको ठाउँमा जाने ? बाँदरको भनाइ ठिकै लाग्यो भन्न थाले हात्ती पनि । हात्ती हात्ती नै हो सबैको साथी पनि हो । तिमीहरुले जे भन्छौं म त्यही गर्छु ।
अहिले यो जंगललाई अन्याय भइरहेको छ । जंगलमा बस्ने तिमीहामी पनि अन्यायमा परेका छौं । हुँडार र स्यालहरु त्यो सानो सिंहका वरिपरि छन् । त्यत्तिकैमा तिमीहरु डराइरहेका छौं । तर म बाँदर हुँडारहरुलाई तह लगाउँछ भन्नेमा ढुक्क छु । अनि यही जंगलका सिंह आउँछन् र हामीलाई न्याय गर्छन् भन्नेमा पनि ढुक्क छु । यदि मलाई सबैले साथ दिने हो भने म यी हुँडार र स्यालसँग कुस्ती खेल्छु ।
बाँदरले हुँडार र स्यालविरुद्ध हुङ्कार गरे पनि हात्तीले आफ्नो सँुडलाई फनक्क पारेर घुमायो । आँखा रातो रातो बनायो । मृगले तीनफन्का फनऽन फन्क्यो । मानौं अब यी जंगली विभिन्न जाति मिल्न खोजिरहेका छन् । बाँदरको कुरा सुनेर वरपर मौन बसेका बिच्छी, सर्प, भ्यागुता, हरिण, चमेरो, सुगालगायत पनि आ–आफ्नो किसिमले हुँडार र स्यालसँग लड्छु भन्दै हात्तीका सामु आए । जंगलमा बसेका सबै जनावरहरु एक भएर भोलि विहान सवेरै हुँडार र स्यालाई वरिपरिबाट घेर्ने योजना बनाए ।
सबैले आ–आफ्नो योग्यता देखाउन र एकले अर्कालाई सहयोग गरेर सानो सिंहको वरिपरि बसेर सबलाई तह लगाउने कुचेष्टा गरिरहेका हुँडार र स्याललाई खेद्ने निधो गरे । उनीहरु एक रातका लागि कोही कतै नछुट्टिने वाचा पनि गरे । यी जनावरहरुले वाचा गरेजस्तै हुँडार स्यालको बासस्थान तिर लागे । मध्यरातमा सानो सिंहको वरिपरि मस्त मारिरहेका हुँडारका छेउ पुगेर हात्ती जंगलै थर्कने गरी करायो । बाँदरले आफूले बोकेको धारिलो हतियार हुँडारलाई प्रहार ग¥यो । हुँडार र स्यालल थर्रथर्र काँप्न थाले ।
जंगलका सबै जनावरहरु एकै ढिक्का भएर आएको देखेपछि उनीहरुले सानो सिंहसँग कानेखुसी गर्न थाले । सानो राजा, अब हाम्रा दिन गएजस्तो छ । हामीले जति मस्त ग¥यौं ग¥यौ । अब यी जंगली जनावर एक ढिक्का भएर हामीलाई सिध्याउने गरी आएका छन् । हामी यो जंगलबाट भागेर आफ्नै जंगल जानुको विकल्प छैन भने । हुँडार र स्यालले सानो सिंहसँग कानेखुसी गरेको चाल पाएको हात्तीले एक पाइला अघि गरेर आफ्नो सँडले हुँडारलाई अठ्याउने प्रयास गर्न खोजेको मात्र के थियो । हुँडार, स्याल र सानो सिंह जंगलबाट कुलेलम ठोके !