रास्वपाका नेताहरूले सभापति लामिछानेले ‘क्लिन चिट’ पायो भनेको सुन्छु, जुन गलत हो । उहाँ त विभिन्न सहकारीबाट आएको बचत अपचलन गरेकोमा दोषी ठहरिनुभएको छ । उहाँलाई कैद सजाय हुन सक्छ ।
रमण कर्ण
कर्पोरेट कानुनका जानकार
- सहकारीको बचत अपचलनमा सभापति रवि लामिछानेलाई दोषी ठहर्याउँदा पनि रास्वपामा खुसियाली
- गलत ‘ब्रिफिङ’ गरेर नेता कार्यकर्तादेखि रविलाई खुसी तुल्याउने समिति सदस्य शिशिर खनाल
- लामिछाने जेल जानसक्ने कर्पोरेट कानुनका विज्ञ रमण कर्णको भनाइ
काठमाडौं– सहकारीको बचत अपचलसम्बन्धी अध्ययन गर्न गठित संसदीय छानबिन विशेष समितिले राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)का सभापति रवि लामिछानेलाई दोषी ठहर गर्दै कारबाही सिफारिस गरेको छ । यसले लामिछाने र सिंगो रास्वपालाई झट्का लाग्नुपर्ने हो । तर, उक्त पार्टीमा उल्टै उत्साह देखिएको छ ।
मंगलबारदेखि कमलादीस्थित नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा सुरु भएको राष्ट्रिय भेलामा सहभागी कार्यकर्तामा समितिको प्रतिवेदनलाई लिएर उत्साह देखियो । पार्टीबाट समिति सदस्य रहेका सांसद शिशिर खनालले गलत ‘ब्रिफिङ’ गरेका कारण यस्तो उत्साह देखिएको हो । खनालले भेलालाई सम्बोधन गर्दै सहकारीको बचत अपचलन प्रकरणमा सभापति लामिछानेको भूमिका ‘अरूले चोरेर ल्याएको काँक्रो काटिएपछि एक टुक्रा खाएको’ प्रसंगसँग ठ्याक्कै मिलेको बताए ।
‘पहिला काँक्रो चोर तँ होस् भनेर आरोप लगाइयो । तर, काँक्रो अरूले नै चोरेको रहेछ । ल्याइएको काँक्रो अरूले काटेपछि तैँले पनि एक टुक्रा खाइछस् भन्नु कति न्यायोचित हो ? प्रचारचाहिँ यही रूपमा गराइँदै छ,’ उनले भने ।सांसद खनाल यतिमा रोकिएनन् । उनले देशभरबाट भेलामा आएका प्रतिनिधिलाई सभापति लामिछाने सहकारी ठग होइन भनेर गर्वका साथ बोल्न आग्रह गरे । यससँगै उनले देशभरका सहकारीबाट ८७ अर्ब रुपैयाँ अपचलन भएको भन्दै त्यो खोज्ने भूमिका रास्वपाको भएको बताए । ‘समितिले कार्यादेश पाएका सहकारीबाट मात्रै ८७ अर्ब रुपैयाँ अपचलन भएको छ । अब हाम्रो काम चिया पसल, चोकदेखि संसद् भवनसम्म त्यो पैसा खोज्ने हो । हामी त्यो पैसा खोज्छौं,’ खनालले कार्यकर्तालाई भने ।
यसपछि रास्वपाको भेलामा खुसियाली छायो । नेता कार्यकर्ताहरू उत्साहित भए । सभापति लामिछानेलाई फसाउन खोजिएको तर समितिको प्रतिवेदनले सत्यतथ्य बाहिर ल्याएको भन्दै कार्यकर्ताहरूले खुसियाली मनाए । सांसद खनाल सहकारी प्रतिवेदनका एक जना हस्ताक्षरकर्ता हुन् । उनीसमेतले हस्ताक्षर गरेको प्रतिवेदनले भने उनले भनेजस्तो लामिछानेले सफाइ पाएका छैनन् । ठीक उल्टो प्रचलित कानुनअनुसार लामिछानेलाई कारबाही गर्न सिफारिस गरेको छ ।
कारण, गोरखा मिडिया नेटवर्कका अध्यक्ष गितेन्द्रबाबु (जिबी) राईले विभिन्न सहकारीबाट ल्याएको बचत खर्च गरेर दुरुपयोग गरेको भूमिकामा लामिछानेलाई प्रतिवेदनले जिम्मेवार ठहर गरेको छ । सोहीअनुसार सरकारसमक्ष कारबाहीको लागि सिफारिस भएको हो । सभामुख देवराज घिमिरेले प्रतिवेदनअनुसार कारबाही प्रक्रिया अघि बढाउन सोमबार नै सरकारलाई निर्देशन दिइसकेका छन् । यसले गर्दा सार्वभौम संसद्को निर्देशन र समितिको सिफारिस कार्यान्वयन गर्ने दायित्व अब प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र गृहमन्त्री रमेश लेखकको देखिएको छ ।
तर, लामिछानेको दलमा सांसद खनालको गलत ब्रिफिङले भने बिछट्टै उत्साह पैदा भएको छ । प्रतिवेदनमा स्पष्टरुपमा लामिछानेको भूमिका विभिन्न सहकारीबाट आएको बचत रकम दुरुपयोग (अपचलन)मा रहेको किटान गरिएको छ । सहकारी ठगीमा भने रविको संलग्नता नभएको भनिएको छ । यसलाई नै लिएर रास्वपामा उमंगता छाएको हो । राष्ट्रिय भेला जारी रहेको हलमा यसपछि सभापति लामिछाने जुरुक्क उठेर कार्यकर्तालाई अभिवादन गरे । त्यसबेला हलमा सुनियो– रवि दाइ, हाइ हाइ ।
यसपछि भेलामा मधेस प्रदेशको प्रतिवेदन पेस गर्दै मधेसका सभपाति तपेश्वर यादवले लामिछानेलाई दुईतिहाइको प्रधानमन्त्री बनाउने सपनाबाहेक आफूसँग थप इच्छा, चाहना नभएको घोषणा गरे । यादवको भाषणले लामिछाने प्रफुल्लित देखिए । उनको अनुहारमा पूरै चमक देखियो ।यसपछि गण्डकी प्रदेश सभापति राजन गौतमले लामिछानेलाई प्रधानमन्त्री बनाउने र देशको मुहार फेरिएको हेर्नेबाहेक केही चाहना नभएको बताए । उनले भने, ‘रवि लामिछानेलाई प्रधानमन्त्री बनाउने रहर छ । बरु म चुनाव लड्दिनँ ।’
लुम्बिनी प्रदेश सभापति देवराज पाठकले त लामिछानेलाई दुईतिहाइको प्रधानमन्त्री बनाउने घोषणा गरे । निलम्बित महामन्त्री मुकुल ढकालको प्रतिवेदनले पार्टीमा आकर्षण घटेको र पार्टी नेताहरूले जनताको पक्षमा काम गर्न नसकेको दाबी गरेको अवस्थाबीच पाठकले लामिछानेलाई दुईतिहाइको प्रधानमन्त्री बनाउने प्रतिज्ञा गरेका हुन् ।प्रदेश सभापतिहरूको हौसलापूर्ण अभिव्यक्ति र माहोलले लामिछाने जोसिए । उनले बाहिरको प्रहार खेपिरहेको र पार्टीभित्रैबाट चाहिँ प्रहार नगर्न आग्रह गरे । ‘बाहिरको प्रहार जति पनि खेप्छु, खेप्छौं । भित्रबाट प्रहार नगर्नूस् । हामी लड्यौं भने आफ्नै खुट्टामा अल्झिएर लड्छौं,’ लामिछाने भन्छन् ।
उनले आफूमाथि सहकारी प्रकरण उचालेर सिध्याउन खोजे पनि त्यो असफल भएको दाबी गरे । अब भने गोरखा मिडियातिरबाट आक्रमण हुनसक्ने उनले बताए । उनले कांग्रेस महामन्त्री गगनकुमार थापालक्षित अभिव्यक्ति पनि दिए । ‘म कसैको कटाक्ष गर्न आएको होइन । तर छुस्स त दिनुपर्यो नि । मेरा मित्र संसदीय दलका उपनेता विराजभक्त श्रेष्ठले सामाजिक सञ्जालमा बडो राम्रोसँग लेख्नुभयो । प्रमाण छ, प्रमाण छ भनेको होइन रहेछ, प्रणाम छ भनेको रहेछ । मेरो पनि प्रणाम छ उहाँलाई,’ लामिछानेले भने ।
‘लामिछानेमाथि कैद सजाय हुनसक्छ’
कर्पोरेट कानुनका जानकार रमण कर्णले रास्वपा सभापति लामिछाने जेल जानसक्ने बताएका छन् । सहकारी ऐन २०७४ र कम्पनी ऐन २०६३ विरुद्धको कसुर गरेको संसदीय छानबिन समितिको प्रतिवेदनले औंल्याएकाले उनीविरुद्ध सोहीअनुसार कैद र जरिवाना हुने उनको भनाइ छ । किर्ते, ठगी र सम्पत्ति शुद्धीकरणसम्बन्धी कानुन पनि लामिछानेको हकमा आकर्षित हुने उनले बताए । उनले लामिछानेले गोर्खा मिडिया नेटवर्कमा विभिन्न सहकारीबाट आएको बचत रकम प्रबन्ध निर्देशकको हैसियतमा खर्च गरेको वित्तीय विवरणबाट पुष्टि भएकोले उनले अपचलनमा उन्मुक्ति नपाएको बताए ।
‘रास्वपाका नेताहरूले उहाँ (लामिछाने)ले क्लिन चिट पाउनुभयो भनेको सुन्छु, जुन गलत हो । उहाँ त विभिन्न सहकारीबाट आएको बचत अपचलन गरेकोमा दोषी ठहरिनुभएको छ र उहाँलाई कैद सजाय हुन सक्छ,’ कर्णले भने । संसदीय छानबिन समितिले बुझाएको प्रतिवेदनलाई सरकारले कार्यान्वयन गर्नैपर्ने उनले बताए । उनका अनुसार सरकारले प्रचलित कानुनअनुसार कारबाही गरेको अवस्थामा लामिछानेको सांसद पद निलम्बनमा पर्ने छ ।