काठमाडौं– सरकारले अवैधानिकरुपमा विदेश गएर काम गरिरहेका नेपाली कामदारहरुलाई वैधानिकता प्रदान गर्न श्रम स्वीकृति दिने निर्णय गरेको छ । अवैधानिक तवरबाट गन्तव्य मुलुकमा पुगेर काम गरिरहेका घरेलु महिला कामदार र भिजिट भिसामा गएर सम्बन्धित मुलुकमा भिसा परिवर्तन गरी काम गर्ने नेपालीहरुलाई विदेशस्थित नेपाली दूतावास तथा नियोगहरुबाटै श्रम स्वीकृति दिने व्यवस्था मिलाउने निर्णय गरिएको श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले जनाएको छ ।
सरकारले यसअघि गत सेप्टेम्बर महिनाको अन्तिमसम्म रोजगारीका लागि अवैधानिकरुपमा विदेश गएका नेपालीहरुलाई वैधानिकता दिन आवश्यक निर्णय गरिसकेको श्रममन्त्री शरतसिंह भण्डारीले बताए । सोमबार मन्त्रालयमा पत्रकारहरुसँगको भेटमा मन्त्री भण्डारीले नेपालबाट जाँदा अवैधानिकरुपमा गए पनि गन्तव्य मुलुकमा वैधानिकरुपले काम गरिरहेका नेपाली नागरिकलाई अवैधानिक बनाइराख्न नहुने मान्यताका साथ विदेशबाटै श्रम स्वीकृति प्रदान गर्ने निर्णय गरिएको बताए ।
‘हामीले अवैधानिक भनेर के गर्ने ? काम लगाउने देशले नै वैधानिकरुपमा काम लगाइरहेको छ,’ मन्त्री भण्डारीले भने, ‘यस्तो अवस्थामा हाम्रा नागरिकलाई अवैधानिक बनाइराख्नु हुँदैन भनेर दूतावास र कूटनीतिक नियोगहरुमार्फत श्रम स्वीकृति दिने व्यवस्था मिलाइएको हो ।’ बायोमेट्रिक नभएका कामदारलाई गन्तव्य मुलुकहरुबाटै श्रम स्वीकृति दिन केही प्राविधिक समस्या देखिए पनि यसको निराकरण गर्न आवश्यक तयारी भइरहेको मन्त्री भण्डारीले बताए । ‘राष्ट्रिय परिचयपत्र र पासपोर्टको प्रणालीमा भएको बायोमेट्रिकका आधारमा पनि श्रम स्वीकृति दिन सकिन्छ कि भनेर तयारी गरिरहेका छौं,’ उनले भने ।
मन्त्री भण्डारीले घरेलु श्रमिकहरुलाई बिदामा स्वदेश आएर पुनः गन्तव्य मुलुकमा जान पाउने वातावरण मिलाउन पनि श्रम स्वीकृति दिने निर्णय गरिएको हो । ‘बिदामा नेपालमा आएर फेरि काममा फर्किन नपाइने हो कि भन्ने डरले थुप्रै मान्छे घर आउन सकेका छैनन्, सकस भोगिरहेका छन्, चाहना हुँदाहुँदै पनि आफ्नो घरपरिवार छोराछोरीसँग मिलन हुन पाएका छैनन्, यी सबै समस्याको समाधान गर्नु सरकारको दायित्व हो, त्यसका लागि पनि योे निर्णय भएको हो,’ मन्त्री भण्डारीले भने ।
अवैधानिकरुपमा विदेश गएर काम गर्ने घरेलु महिला कामदार र भिजिट भिसामा गएर कामदार भिसामा परिवर्तन गरी काम गर्ने नेपालीहरुको यकीन तथ्यांक नभए पनि सरकारको निर्णयबाट ठूलो संख्यामा त्यस्ता कामदारले लाभ उठाउनसक्ने बताइन्छ । श्रम स्वीकृति नलिई विभिन्न माध्यमबाट विदेश जाने घरेलु कामदार र भिजिट भिसामा पुगेर कामदार भिसा लिने नेपालीको संख्या तीन लाखको हाराहारीमा रहेको अनुमान गरिएको छ । नेपालबाट विशेषगरी भिजिट भिसामा दुबई गएर अन्य मुलुकमा कामदार भिसामा जाने गरेको जानकारहरु बताउँछन् । मलेसिया, साउदी अरब, कुवेत, ओमानलगायतका मुलुकमा अवैधानिक तरिकारले घरेलु कामदार पुग्ने गरेका छन् । विद्यमान कानुनअनुसार विदेशमा त्यसरी काम गरिरहेका नेपालीहरु अवैधानिक कामदार हुन् ।
