काठमाडौं– योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा कोषमा वैदेशिक रोजगारीमा गएका श्रमिकको योगदान सुनिश्चित गर्न श्रमिक संघसंगठनले माग गरेका छन् । नेपाल ट्रेड युनियन महासंघ (जिफन्ट)ले योगदानमा आधारित रकम नियमित नहुँदा श्रमिक समस्यामा परेका बेला सामाजिक सुरक्षा कोषको सुविधाबाट वञ्चित भएकाले त्यस्तो माग गरेका हुन् ।
अन्तर्राष्ट्रिय प्रवासी श्रमिक दिवसको पूर्वसन्ध्यामा मंगलबार जिफन्टले पत्रकार सम्मेलनमा आयोजना गरी वैदेशिक रोजगारमा जाने श्रमिकसम्बन्धी तथ्यांकसमेत सार्वजनिक गरेको छ । सो अवसरमा जिफन्टका अध्यक्ष विनोद श्रेष्ठले वैदेशिक रोजगारमा जाने श्रमिक/योगदानकर्तामाझ सचेतनाका कार्यक्रम सञ्चालन गर्न, प्रविधिको प्रयोग गरी रकम पठाउन, भरपर्दो र सहज बनाउन तथा नियमित योगदानलाई प्रोत्साहन गर्नका लागि प्याकेजको व्यवस्था गर्न सरकारसँग माग गरे । ‘श्रमिककोे योगदान नियमित नहुनाले कोषको स्किमअनुसार श्रमिक स्वयं र परिवारजनले पाउने सुविधाबाट वञ्चित हुनुपरेको छ,’ उनले भने ।
‘सामाजिक सुरक्षा नियमित योगदान, श्रमिकको अधिकार संरक्षण’ भन्ने नारासहित बुधबार विभिन्न कार्यक्रम गरी मनाइँदै छ । आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा वैदेशिक रोजगारीका लागि पुनः श्रम स्वीकृति लिने सात लाख ४१ हजार २९७ जना र नयाँ श्रम स्वीकृति लिने चार लाख ६० हजार १०२ जना रहेका छन् ।सरकारले वैदेशिक रोजगार तथा विदेशमा स्वरोजगारमा रहेका श्रमिकका लागि योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा योजना सञ्चालन कार्यविधि २०७९ मंसिर २८ गते जारी गरेर सामाजिक सुरक्षा कोषमा सूचीकरण अनिवार्य गरेको छ । कोषमा सूचीकरण अनिवार्य गरेपछि २०८१ साल मंसिर २८ गतेसम्म १३ लाख एक हजार ७८ जना श्रमिक सामाजिक सुरक्षा कोषमा सूचीकरण गरिएका छन् । उनीहरूले तीन अर्ब २२ करोड ७४ लाख चार हजार रुपैयाँ योगदान गरेका छन् ।
युरोपेली मुलुकमा जाने क्रम बढ्दो
जिफन्टले सार्वजनिक गरेको तथ्यांकमा नेपाली श्रमिक युरोपेली मुलुकहरुमा रोजगारीका लागि जाने क्रम बढेको देखिएको छ । नेपाली श्रमिक गएको युरोपको तेस्रो र चौथो गन्तव्य मुलुक साइप्रस र माल्टा छन् । आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा रोमानियामा जाने नेपालीको संख्या १४ हजार २५० जना थियो । चालु आर्थिक वर्षमा १५ हजार ३६४ जना कामका लागि क्रोएसिया गएको तथ्यांक छ ।
वैदेशिक रोजगारीमा जाने दक्ष श्रमिकको संख्या बढेकोसमेत जिफन्टको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । वैदेशिक रोजगार विभागको तथ्यांकअनुसार चालु आव २०८०/८१ मा श्रम स्वीकृति लिएका अदक्ष श्रमिक संख्या एक लाख ४५ हजार ५४७ जना रहेको छ । जबकि, दक्ष श्रमिकको संख्या पाँच लाख ७९ हजार ३७३ रहेको छ ।
जिफन्टका अध्यक्ष श्रेष्ठले युरोपका मुलुकहरुमा रोजगारीमा पठाउने नाममा हुने ठगीका घटनाप्रति सरोकारवाला निकाय गम्भीर बन्नुपर्नेमा जोड दिए ।
उनले म्यानपावर कम्पनी तथा अनधिकृत व्यक्तिले रकम असुल्ने, गन्तव्यमा पु¥याएर अलपत्र पार्ने गरेका घटना बढ्दो रहेकोतर्फ ध्यानाकर्षण गराए । ‘आकर्षक रोजगारीमा पठाउने नाममा भइरहेको आर्थिक ठगी र मानव तस्करीका घटना रोक्न तथा त्यस्ता कार्यमा संलग्न संस्था वा व्यक्तिलाई कारबाही गर्न कानुनमा परिवर्तन गर्नुपर्छ,’ अध्यक्ष श्रेष्ठले भने ।