काठमाडौं– महाधिवेशन नजिकिएसँगै नेपाली कांग्रेसका नेताहरु जिल्ला दौडाहामा निस्किन थालेका छन् । जिल्लामा लामो समय बस्ने, कार्याकर्तासँग नजिक हुने र आगामी रणनीति तयका लागि शीर्षदेखि केन्द्रीय सदस्यहरुले समानान्तर गतिविधि गर्न थालेका छन् ।
१४औं महाधिवेशनमा सभापतिमा मुख्य प्रतिस्पर्धी बनेका डा. शेखर कोइरालादेखि प्रवक्ता डा. प्रकाशशरण महतसम्म जिल्ला दौडाहामा छन् । शेखर बाहिरी रुपमै खुलेर लाग्दा प्रवक्ता महत भने गुपचुप पूर्वपश्चिम कुदिरहेका छन् । मंसिरमा कोशी प्रदेशमा विभिन्न कार्यक्रममा सहभागी भएका शेखर पुसमा भने सुदूरपश्चिम पुगेका छन् । कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाको क्षेत्रमा पुगेर शेखरले १५ किलोको माला लगाउँदै आफू अबको सभापति बन्ने उद्घोष गरेका छन् । नेता कोइरालाले धनगढी पुगेर पार्टीको महाधिवेशन २०८२ मै हुनुपर्ने तर्कसमेत प्रस्तुत गरे । ‘पार्टीको १५औं महाधिवेशन २०८२ मै हुनुपर्छ । इन्तु परन्तु अरु हुँदैन,’ पुस ६ गते कोइरालाले भनेका थिए ।
उनले महाधिवेशनले नयाँ कार्यदिशा बनाउनेसमेत बताए । कोइराला सभापतिमा अघि बढिरहँदा उनको समूह भने कमजोर हुँदै गएको कांग्रेस नेताहरु बताउँछन् । १४औं महाधिवेशनमा गगन थापा र डा. मिनेन्द्र रिजालसँग गुटगट एकता गरी होमिएका शेखर अहिले एक्लै छन् । महामन्त्री गगन आफैं सभापतिको दाबी गर्ने तयारीमा छन् । गगनले बेग्लै गुट बनाउने तयारी गरेसँगै शेखर एक्लिएका हुन् । यता महामन्त्रीका अर्का उम्मेदवार मिनेन्द्र रिजाल भने अहिले कुनै टिममा देखिएका छैनन् ।
महामन्त्रीमा पराजित भएर पनि पार्टी सभापति देउवाको साथ पाएर प्रवक्ता बनेका डा. महत पनि गण्डकी प्रदेशदेखि कर्णाली प्रदेश पुगेका छन् । महत केही समयपछि कोशी जाने तयारीमा छन् । ‘प्रवक्ताज्यू अहिले गण्डकी र कर्णाली पुगेर कार्यकर्ताको सुझाव लिएर आउनुभएको छ,’ महतनिकट एक नेताले भने, ‘केही समयपछि कोशीमा जानुहुन्छ ।’ महत देउवाले जसलाई सभापतिको उम्मेदवार बनाउँछन् सोही समूहबाट पुनः महामन्त्रीको उम्मेदवार बन्ने तयारीमा छन् ।सभापति देउवाको दोस्रो कार्यकाल २०८२ मंसिरमा सकिँदै छ । विधानतः उनी अब कांग्रेसको सभापति बन्न पाउँदैनन् । केन्द्रीय समितिमा ८० प्रतिशतभन्दा बढी बहुमत रहेको देउवा खेमाबाट उम्मेदवार बन्ने लाइनमा डा. शशांकदेखि सिटौलासम्म रहेका छन् ।
बुधबारमात्र रामेछाप–काठमाडौं सम्पर्क समितिको कार्यक्रममा कोइरालाले घुमाउरो पारामा आफूले पार्टीको लागि सबै त्यागेको उल्लेख गर्दै सभापतिमा दाबी पेस गरे । ‘मान्छेले आफूबाट निस्किएर गएपछि मात्र राजनीति सुरू हुन्छ, आफ्नोबारेमा चिन्ता गरेर राजनीति चल्दैन,’ कोइरालाले भने । कोइराला बिपी कोइरालाको लिगेसी बोकेका नेता हुन् । उनी प्रकाशमान सिंह र विमलेन्द्र निधिलाई मनाएर सभापतिका प्रत्यासी बन्ने तयारीमा छन् । तीन नेताका निकट नेताहरुका अनुसार राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री र सभापतिमा बाँडफाँट गरी महाधिवेशनको तयारी गरिरहेका छन् । पछिल्लोपटक तीन नेताबीच शशांक निवासमा गत असोजमा भेट भएको थियो ।
यता संघीय संविधान जारी गर्न योगदान गरेका सिटौला पनि सभापतिमा उम्मेदवारी दिन ‘एक्सरसाइज’ गरिरहेका छन् । सिटौलाले १४औं महाधिवेशनमा प्रदीप पौडेललाई देउवा गुटमा राखेर महामन्त्रीको उम्मेदवार बनाएका थिए । १३औं महाधिवेशनमा आफ्नो गुटबाट महामन्त्री लडेका गगन शेखर खेमामा गएपछि सिटौलाले प्रदीप च्यापेका थिए । यसपटक देउवाबाट निगाहा पाएमा सिटौला प्रदीपलाई पुनः महामन्त्रीको उम्मेदवार बनाएर महाधिवेशनमा नेतृत्व सम्हाल्नेगरी अघि बढ्ने तयारीमा छन् ।
यसका लागि सिटौलाले विभिन्न समूह बनाएर भित्री गतिविधि अघि बढाइरहेका छन् । देउवाले पार्टीको नेतृत्व छाड्ने देखिएसँगै नेताहरुबीच तीव्र ध्रुवीकरणसमेत सुरु भएको छ । कांग्रेसका उपसभापति धनराज गुरुङ सहकारी प्रकरणमा मुछिएसँगै अहिले मौन छन् । गुरुङ जसरी पनि शेखरलाई सभापति बनाउनुपर्ने लाइनमा देखिन्छन् । अर्का उपसभापति पूर्णबहादुर खड्का भने कांग्रेसको राजनीतिमा किनारामा देखिन्छन् । देउवापत्नी आरजु राणा देउवासँग मनमुटावका कारण खड्काको राजनीति धरापमा परेको बताइन्छ ।